İmalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) Eylül ayında 44,3’e gerileyerek Mayıs 2020’den bu yana en düşük pahası alırken imalat dalında daralmanın hızlanarak devam ettiğine işaret etti.
Yılın üçüncü çeyrek devri sonu ererken şirketler talepte kuvvetli şartların sürdüğünü belirttiler. Üretim, yeni siparişler, istihdam ve satın alma faaliyetleri bir evvelki aya kıyasla daha süratli daralma kaydetti.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) için S&P Küresel tarafından derlenen imalat PMI, Ağustos’ta kaydedilen 47,9 düzeyinden 44,3’e gerileyerek üst üste altıncı ayda da büyüme ile daralmayı ayıran 50 düzeyinin altında kaldı.
SİPARİŞLERDE SON 4,5 YILIN EN KESKİN KÜÇÜLMESİ
Eylülde talepte bildirilen zayıflık nedeniyle yeni siparişlerde yaklaşık son dört buçuk yılın en keskin küçülmesi kaydedildi. Memleketler arası piyasalarda görülen zayıf talebin tesiri de yeni ihracat siparişlerinde yine kaydedilen daralmada görüldü.
Yeni siparişler alt endeksi eylülde 46,7’den 40,8’e gerileyerek en son pandemi devri olan Mayıs 2020’de görülen düzeylere inerken yeni ihracat siparişleri alt endeksi de 50,5’ten 45,3’e geriledi.
ÜRETİMDE MAYIS 2020’DEN BU YANA EN KESKİN DÜŞÜŞ
Yeni siparişlerdeki düşüşün tesiriyle üst üste altıncı ayda da azalan üretimde Mayıs 2020’den bu yana en keskin düşüş kaydedildi. Üretim alt endeksi eylülde 46,2’den 42,8’e geriledi.
Zayıf talep ve üretimdeki düşüş imalatçıların Eylül’de istihdam ve satın alma faaliyetlerini daha büyük ölçüde azaltmasına yol açtı. İstihdam alt endeksi eylülde 48,6’dan 46,9’a geriledi.
Hem girdi hem de en son eser stokları azalırken, girdilere yönelik zayıf talep tedarik zincirleri üzerindeki baskıyı hafifletti, böylelikle teslimat mühletleri dokuz ayda birinci defa azaldı.
TL’deki zayıflık ve hammadde fiyatlarındaki artış Eylül’de girdi maliyetlerinin daha da artmasına yol açtı. Fiyat artışları üç ayın taban düzeyine gerilese de yüksek kalmayı sürdürdü.
‘ENDİŞE VERİCİ TABLO ÇİZİYOR’
PMI bilgilerini kıymetlendiren S&P Küresel İktisat Yöneticisi Andrew Harker, “Son PMI bilgileri, bölümün üçüncü çeyreğin sonunda yavaşlama devrine girmesiyle Türk imalatçıları için telaş verici bir tablo çiziyor. Birçok şirket talebin zayıf olduğunu ve yeni iş almada yaşanan zorluklar nedeniyle bir defa daha üretim, istihdam ve satın alma faaliyetlerini azaltmak durumunda kaldıklarını bildirdi” dedi.
Harker, “Enflasyon kaynaklı baskılar son yıllardaki kadar güçlü olmasa da fiyatlarda hâlâ besbelli artışlar görülmesi talep ortamında güzelleşmeye takviye sağlamayacak” dedi.