Avrupa’da ‘evsiz çocuklar’ sorunu alarm veriyor: 400 bin olduğu tahmin ediliyor

Brüksel merkezli Avrupa Evsizlerle Çalışan Ulusal Kuruluşlar Federasyonu (FEANTSA) ve Paris merkezli Abbe Pierre Vakfı tarafından yürütülen rapora göre, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve İngiltere’de 399,561 çocuğun barınacak bir meskeni bulunmuyor.

Bu çocuklar, “acil barınma evleri” ya da sığınma konutlarında kalmak zorunda kalırken, yaklaşık 14,5 milyon çocuk ise sızıntı, nemli temeller yahut küf bulunan standartların altındaki şartlara sahip konutlarda yaşıyor.

AB ülkelerinde reşit olmayan çocukların dörtte biri ve 6 yaşından küçük çocukların ise beşte birinden fazlasının çok kalabalık konutlarda barındığı iddia ediliyor. Avrupa ülkelerinin başşehirlerinde çabucak hemen her sokağında karşılaşılan milyonu aşkın evsizin ortasında yer alan çocuklar eğitim ve sıhhat hizmetlerine erişimde de zorluklarla karşılaşıyor, teminatsız bir gelecekle karşı karşıya bırakılıyor.

Abbe Pierre Vakfı’nın Avrupa Proje Yöneticisi Sarah Coupechoux ve FEANTSA İrtibat Sorumlusu Rocio Urias Martinez, Avrupa’da sayısı artan evsiz çocuklar hakkında açıklamalarda bulundu.

Raporda tespit edilen sayının “büyük bir sürpriz olmadığını” söyleyen Coupechoux, “Ancak hem bu sayı hem de çocukların gelişimleri ve gelecekleri için âlâ olmayan şartlarda yaşıyor olmaları bizi hakikaten endişelendiriyor” dedi.

Barınakların çocukların gelişimi için gerekli gereksinimlere uygun dizayn edilmediğine dikkati çeken Coupechoux, derslerine çalışabilecekleri, oyun oynayabilecekleri ve aileleriyle yaşayabilecekleri bir konuta gereksinimleri olduğunu kaydetti.

Coupechoux bu sorunun çocukların geleceğini de etkilediğini aktararak, “Şu anki ömür şartları sahiden üzücü lakin birebir vakitte gelecek için de telaş verici zira bu çocukların hayata berbat şartlarla başlayacaklarını biliyoruz” sözünü kullandı.

Evsiz çocukların sıhhat hizmetine erişemediği için astım ve alerji üzere hastalıklarla boğuştuğunu kaydeden Coupechoux, “Sağlığa erişimleri sahiden sıkıntı zira bazen bunun için yönlendirmeye muhtaçlık duyuyorlar ve bu fiyatsız olmuyor” diye konuştu.

Coupechoux, çocukların sıhhat hizmetinin yanı sıra eğitim dahil başka temel haklara erişimde de zorluklarla karşılaştığına işaret ederek, kimilerinin okula hiç gidemediğini belirtti.

Öte yandan evsiz ya da yetersiz barınma şartlarına sahip çocukların durumları hakkında kâfi bilgiye sahip olunmadığını lisana getiren Coupechoux, “Bu çocuklara ne olduğu hakkında bilgi sahibi olmak ve bu çocukların temel haklarına Avrupa’da hürmet gösterildiğinden ve eğitime erişebildiklerinden emin olmak nitekim çok önemli” kelamlarını sarf etti.

Coupechoux her ne kadar hudutlu bilgiye sahip olsalar da savaş ve çatışma bölgelerinden kaçarak Avrupa’ya sığınma talebinde bulunan refakatsiz çocukların birçoklarının yaklaşık 400 bin evsiz çocuğun ortasında yer aldığını varsayım ettiklerini söyledi.

Avrupa’da sırf çocukların değil her yaştan evsizlerin sayısında artış olduğunu belirten Coupechoux, evsizlik probleminin kurumsal ve sistemsel nedenlerinin olduğuna dikkati çekti.

Coupechoux, en önemli nedenleri, konut muhtaçlığının gereğince karşılanmaması, eşitsizliklerin büyümesi, yoksulluğun artarak insanların hayat maliyetlerini karşılayamaması diye sıraladı.

Özellikle Kovid-19 sonrası enflasyon ve güç fiyatlarının artmasına neden olan güç krizinin Avrupa’da barınma krizini perçinlediğini söyleyen Coupechoux, Avrupa’nın her yerinde konut maliyetinin arttığını ve insanların konut bulmakta zorlandığını aktardı.

FEANTSA’dan Rocio Urias Martinez ise yüz binlerce evsiz çocuğun berbat şartlardaki barınak ve sığınma meskenlerinde kalmaya zorlandığını söz ederek, “Bu tıp şartlarda yaşamak çocukların sıhhatini, eğitim fırsatlarını ve genel gelişimlerini önemli biçimde etkiliyor. Evsizliğin istikrarsızlığı ve berbat barınma şartları, çocukların fizikî ve ruhsal sıhhati, okulda öğrenme ve başarılı olma maharetleri ve gelecek beklentileri üzerinde uzun vadeli ziyanlı tesirlere yol açabilir” ihtarında bulundu.

Eğitim üzere sıhhat hizmetlerine erişimde de problemler yaşandığını ve bu durumun çocuklarda astım üzere kronik hastalıklara neden olduğunu belirten Martinez, “İstikrarlı ömür şartlarının olmaması, rutin tıbbi bakım almalarını zorlaştırabilir, bu da sıhhat gereksinimlerinin ve mevcut şartların daha da kötüleşmesine yol açabilir” tabirini kullandı.

Martinez, evsizlik sıkıntısıyla çaba için önlemler alınması ve evsiz çocuklar ile ailelerinin acil gereksinimlerini karşılayan barınma şartları sağlanması gerektiğini savunarak, “Diğer sıkıntıları ele almadan evvel evsiz ailelere istikrarlı bir barınma sağlamaya öncelik veren ‘Önce Barınma’ yaklaşımının uygulanması, evsizlik döngüsünü kırmak için çok önemlidir” görüşünü paylaştı.

Avrupa’ya sığınma müracaatında bulunan refakatsiz çocukların “evsiz olmaya daha yatkın olduğu” bulgusunu paylaşan Martinez, bu refakatsiz çocukların birçoğunun uzun vadeli ve çocuk merkezli barınma siyasetlerinin eksikliği nedeniyle süreksiz barınaklarda yahut yetersiz barınma şartlarında kaldığını vurguladı.

Sığınma meskenlerinde kalan refakatsiz çocukların 18 yaşına geldiklerinde bu kurumlardan barınma ve iş imkanı olmadan çıkarılmalarının da çeşitli problemler doğurduğunu kaydeden Martinez, “Bu ani geçiş, sokaklarda kalmalarına yol açabilir” diye konuştu.