Barış Terkoğlu: 12 Eylül rejimi Türk üniversitelerine ne yaptıysa Erdoğan rejimi de aynını yaptı

Cumhuriyet müellifi Barış Terkoğlu, 28 Şubat davası sanığı eski YÖK Lideri Prof. Dr. Kemal Gürüz ile görüşerek, “1990’larda mı üniversiteler daha özgürdü, artık mi daha özgür?” diye sordu. Gürüz, soruya milletlerarası kuruluşların hazırladığı evraklarla karşılık vererek, akademik özgürlükte Türkiye’nin, darbeci Sisi’nin yönettiği Mısır’ın bile gerisine düştüğünü gözler önüne serdi. 

Barış Terkoğlu, “Profesör doktor Erdoğan” başlıklı yazısında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Marmara Üniversitesi Recep Tayyip Erdoğan Külliyesi’nin açılışında konuştuğu sırada kendisinin de eski YÖK Başkanı Kemal Gürüz ile telefonda görüştüğünü belirtti. 

Gürüz’e, “1990’larda mı üniversiteler daha özgürdü, artık mi daha özgür?” diye sorduğunu kaydeden Terkoğlu, “Kemal Gürüz bu soruya evrakla cevap verdi” diyerek, şunları yazdı:

“Önce milletlerarası akademik bir çalışmayı paylaştı. Sistemik Barış Merkezi tarafından 2019 yılında yapılan çalışmada dünyada başarılı ve başarısız darbelerin listesi çıkarılmıştı. Darbe kavramı ‘ülkenin yönetici yahut siyasi seçkinleri içindeki karşı küme tarafından yürütme yetkisinin ve makamının zorla ele geçirilmesi’ olarak tanımlanıyordu. Çalışmada 15 Temmuz vardı. Lakin 28 Şubat da Seyahat de yoktu. Kısacası dünyada ’28 Şubat darbesi’ ya da ‘Gezi darbesi’ diye bir tarif yoktu. Birileri zihninden yeni element uyduruyordu.

Peki özgürlükler?

Gürüz bir öbür çalışmayı paylaştı. Mart 2020’de Global Kamu Siyasetleri Enstitüsü yapmıştı. Tarih içinde akademik özgürlüklerin değişimini ele alıyordu. Türkiye de yıl yıl incelenmişti. 27 Mayıs’tan sonra düşüş değil kısa bir yatay seyir, 12 Mart’tan sonra bir müddet düşüş, 12 Eylül’den sonra ise tartışmasız bir tabana vuruş vardı. 12 Eylül, akademiye de darbe vuran tam manasıyla büyük bir darbeydi. Lakin bir mühlet sonra, ülkedeki özgürlük ortamıyla birlikte akademi de özgürleşiyor, grafik tekrar üst hakikat ivmeleniyordu. Gürüz’ün de vazife yaptığı ve 28 Şubat’ın da yaşandığı 90’lı yıllarda ise büyük bir yükselişle doruğa gerçek tırmanmıştı. Farklı, AKP’nin iktidara geldiği Aralık 2003’den sonra evvel yavaş bir düşüş, 2008’lerden başlayarak ise adeta büyük bir çöküş vardı. Akademi, 12 Eylül düzeyine gerilemişti.

Bu kadar değil…

Birden fazla kaynak var. Gürüz, memleketler arası akademik çalışmalara dayanarak hazırlanan ‘Akademik Hürriyet Endeksi’ni de paylaştı. 1995 yılında dünya ortalaması 0.61 iken Türkiye’de 0.29’du. 2003’de dünya ortalaması 0.65 olduğunda Türkiye 0.60’a yükselmişti. Gelgelelim 2020’de dünya ortalaması 0.63 iken, Erdoğan’lı yılların sonunda Türkiye 0.06 ile Mısır’ın bile gerisine düşmüştü.

…

Ciddi çalışmaların gösterdiği üzere, 12 Eylül rejimi Türk üniversitelerine ne yaptıysa Erdoğan rejimi de aynını yaptı. Üzerine beton dökülmüş niyet dünyası, işsizlikle-hapishaneyle-sansürle-jurnalcilikle-liyakatsizlikle sınanan fikirler, yetişmiş aklın ülkeden çıkışı, Boğaziçi üzere kurumsal okulların yıkımı, üniversite açılışının müteahhit ihalesi-esnaf muştusu olması… Sonuçta da tabeladan ibaret üniversiteler, kasiyerliğe kargoculuğa mecbur bırakılmış lisans mezunları, prestijsiz akademik titrler…”

Yazının tamamını okumak için

—————————————————————————————————————-

 

 

Annesi ve babası Can Atalay’ın “suçlarını” anlatıyor