CHP Bayan Kolları Genel Lideri Aylin Nazlıaka, istihdama ait yürüttükleri çalışmaları bir rapor halinde yarın CHP MYK’ya sunacaklarını bildirdi. Raporu bugün yazılı açıklama ile duyuran Nazlıaka şunları kaydetti:
“AKP Hükümeti’ne nazaran, bayanlar meskende otursun, anneliği en büyük meslek olarak görsün, zira anne olmayan bayan yarım bayandır. İş arayan bir bayana ‘ne oldu, meskendeki işler yetmedi mi?’ diye soran, bayanla erkeğin eşitliğini fıtrata aykırı gören zihniyetten bayanı ekonomik olarak güçlendirmesini beklemek hayal olur. TÜİK’e nazaran bile bayanlar konut içi işlere erkeklere kıyasla 5 kat fazla vakit ve emek ayırıyorlar.
Bu gidişata bir dur demek için, ülkemizin en can yakıcı problemlerinden biri olan işsizliğe odaklandık. Bayan istihdamını artırmaya ait yol haritamızı hazırladık. Türkiye’de bayanın istihdamdaki yerini, kayıt dışı istihdamla çabayı, sıhhat ve toplumsal haklar temelinde bayanı güçlendirmeyi ele aldık.”
“KADIN VE ERKEK ORTASINDAKİ MAAŞ FARKI YÜZDE 20”
OECD ülkeleri içinde en düşük bayan istihdamı oranına sahip olan ülke pozisyonunda olduğunun altını çizen Nazlıaka, raporda şunları açıkladı:
“Kadınların klasik roller içine hapsedildiği ve istihdamın dışına itildiği bir gerçek. Birebir işi yapan bayan ve erkek ortasındaki maaş farkı en az yüzde 20. Türkiye’de bayanlar kayıt dışılıkla da uğraş etmek zorunda kalıyor. Çalışma hayatının içindeki her 10 bayandan 3’ü kayıt dışı çalışıyor.
“4 MİLYON BAYANA İSTİHDAM SAĞLANACAK”
İktidara gelip ülkeyi yönettiğimiz birinci 5 yıl içinde 6 milyon şahsa yeni istihdam yaratacak siyasetler ürettik. Her üç yeni istihdamdan ikisi yani 4 milyonu bayanlara ilişkin olacak.
Mesleklerdeki cinsiyet ayrımcılığını da ortadan kaldıracağız; tıpkı bugün bizim belediyelerimizin bayan itfaiyeciler, bayan vatmanlar, bayan otobüs sürücüleri istihdam ettiği üzere biz de bayanın her meslekte istihdam edilmesini sağlayacağız. Özel dalda yüzde 35’ten yüzde 50 oranına kadar bayan istihdam eden firmalara özel teşvikler uygulayacağız. Çocuk sahibi olmak için işten ayrılan bayanların yine işe dönmesi halinde de patron, vergi teşviki alacak. 8 Mart Dünya İşçi Bayanlar Günü resmi tatil olacak. Memleketler arası Çalışma Örgütü’nün 190 sayılı Şiddet ve Taciz Mukavelesi de tıpkı İstanbul Kontratı üzere iktidarımızda uygulamaya girecek.
Ev içi sorumlulukların yalnızca bayana ilişkin olmadığının anlaşılmasını sağlayacağız. Toplumsal devlet olmanın gereği olarak fakir hanelere Aile Dayanakları Sigortası projesini uygulayacağız ve yapılacak olan ödeneği bayanın hesabına yatıracağız.”
Nazlıaka raporunda bayan istihdamı için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
“Kadınlar eşit işe eşit fiyat almalı ve kayıt dışı istihdamın önüne geçilmelidir. Bayanlar ömrün her alanında var olması, güçlenmesi ve istihdamda fırsat eşitliğinin sağlanması için: toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlayacak bütüncül siyasetler hayata geçirilmelidir. Bayanlar için esnek, garantisiz, ikame edilebilir işler değil, tam vakitli, teminatlı işler yaratılmalarıdır.
“24 SAAT HİZMET VEREN KREŞLER AÇILMALI”
Kadınların çalışma hayatına daha fazla katılması için kreş, yaşlı bakımevleri, engelli merkezleri, otizm ve alzheimer konukevleri üzere imkanlar sağlanmalıdır. Böylelikle bayanların üzerindeki bakım yükü azaltılmalıdır. Fiyatsız, 24 saat hizmet veren kreşler açılmalıdır.
Kadınlara kendini inançta hissedeceği nitelikte mahallî hizmetler verilmelidir.
Cinsiyete yönelik ayrımcılığın ortadan kalkması için, eğitim çağına gelen her çocuğa toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimi verilmelidir.
İstihdamda cinsiyet ayrımcılığına dayanan bakış açısı değiştirilmeli, bayanların her meslek kısmında misyon almasının önü açılmalıdır. İstihdam siyasetleri klâsik iş kısmını dönüştürecek halde olmalıdır.
İstihdam garantili mesleksel eğitim programları arttırılmalıdır. Yaratılan iş imkanlarının klasik cinsiyet rollerini tekrar üretmesinden kaçınılmalıdır.
Annelik hali nedeniyle bayanların yaşadığı fiyat ve iş kaybı önlenmelidir. Bu maksatla, çocuk sahibi olmak için işten ayrılan bayanların yine işe dönmesi halinde patrona teşvik uygulanmalıdır.
Yönetmeliklerde bayan üzerinden tanımlanan doğum sonrası bakım müsaadeleri, ebeveyn müsaadelerine dönüştürülmelidir.
“BAKIM YÜKÜ BAYANLARDA DEĞİL”
Bakım yükünün tek sorumlusunun bayanlar olmadığına dair bilinçlendirme ve farkındalık çalışmaları yapılmalıdır.
Sosyal bakım alanlarına yatırım yaparak yalnızca bayanlara istihdam sağlanmadığı, çarpan tesiriyle erkeklere de istihdam sağlandığı konusunda toplum bilinçlendirilmelidir.
Tarım kesiminde bayanın kayıt dışı çalışmasını, iş güvencesizliğini, düşük fiyatı, barınma problemlerini ortadan kaldıracak siyasetler uygulanmalıdır.
Üretici bayanların toplumsal cinsiyet eşitliği temelinde örgütlenme çalışmaları desteklenmelidir.
Yerel idarelerin yetki alanı içindeki işyerlerinde bayan istihdamını teşvik edecek uygulamalar yaygınlaştırılmalıdır.
Kadınlar için sıhhat hizmetleri kolaylaştırılmalıdır. Koruyucu-önleyici sıhhat hizmetleri geliştirilmeli ve yaygınlaştırılmalıdır.
Kadınlara yönelik sıhhat merkezlerinde bayan sıhhati, üreme sıhhati, aile planlaması, bayan hastalıkları konusunda sistemli aralıklarla eğitimler verilmelidir.
Engelli bayan ve çocuklara, sıhhat hizmetleri fiyatsız ve gereksinim halinde yerinde verilerek bayanın çalışma hayatına iştiraki kolaylaştırılmalıdır.
Yoksul bayanların, doğal afet durumunda hayat şartlarının daha da kötüleşmemesi için sıhhat ve toplumsal hakları kapsayan kamucu siyasetler uygulanmalıdır.
Kadın yoksulluğuyla ilgili data çalışmaları yapılırken muhtaçlıklar tespit edilmelidir. Her mahallenin içerdiği çeşitlilik ve farklılıkların gereksinim ve tahlillere yansıdığı siyasetler geliştirilmelidir.
Kadın istihdamını arttırmak için mesleksel eğitimler düzenlenmeli, ilham veren başarılı bayanlar ön plana çıkartılmalı, bayanlara yol haritalarını çizmelerine yardımcı olacak danışmanlık ve dayanak hizmetleri verilmelidir.
Kooperatifleşme hakkında bilgilendirici ve özendirici çalışmalar yapılmalı, kooperatiflerde bayan temsili arttırılmalıdır.
“KAMUDA EN AZ YÜZDE 35 BAYAN YÖNETİCİ KOTASI”
Kamuda en az yüzde 35 bayan yönetici kotası uygulanmalıdır. Özel kesimde ise yüzde 35’ten yüzde 50’ye kadar bayan istihdam eden şirket ve kurumlara, kademeli olarak artan teşvikler verilmelidir.
İstanbul Kontratı yine yürürlüğe girmeli, Memleketler arası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 190 sayılı Şiddet ve Taciz Kontratı onaylanmalıdır.”