Cumartesi Anneleri: 12 Eylül işkencehanelerinde kaybedilen insanlarımızı unutmadık!

Gözaltında kaybedilen insanlarımız için sürdürdüğümüz hakikat ve adalet arayışımızın 911. haftasındayız.

911. hafta açıklamamızı 12 Eylül Askeri Darbesi’inin 42. yıldönümüne girerken yapıyoruz.

42 yıl evvel 12 Eylül 1980 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri emir-komuta zinciri içinde askeri bir darbe gerçekleştirdi. Darbe sürecinde insan ömrünün, onurunun, hak ve özgürlüklerinin ayaklar altına alındığı şartlarda yarası hala kapanmayan ağır cürümler işlendi.

Türkiye’de fiili darbe devirleri kısa sürmesine karşın darbecilerin kurdukları sistem sivil idareler tarafından sürdürülerek bugüne taşındı. O denli ki ülkemizin siyasal tarihi sıkıyönetimler ve inanılmaz haller tarihi olarak şekillendi. Bu durum insan hakları, demokrasi ve hukuk devleti kıymetlerine dayanan bir siyasal kültür ve sistem inşasını da imkansız kıldı.

911. haftamızda 12 Eylül Askeri Darbesi periyodunda işlenen insanlığa karşı kabahatlerden biri olan gözaltında kaybetmeleri bir kere daha hatırlıyor ve hatırlatıyoruz:

Kars’ta Cemil Kırbayır ve Mahmut Kaya, Bingöl’de Hüseyin Morsümbül, Ankara’da Nurettin Öztürk, Yalova’da Zeki Altunbaş, İstanbul’da Hayrettin Eren, Nurettin Yedigöl, Süleyman Cihan, Mustafa Hayrullahoğlu ve Maksut Doruklu 12 Eylül işkencehanelerinde kaybedildiler.

Süleyman Cihan’ın azap ile öldürülen vücuduna 3 ay sonra, Mustafa Hayrullahoğlu’nun azap ile öldürülen vücuduna 5 ay sonra “kimliği meçhul kişi” olarak gömüldükleri kimsesizler mezarlığında ulaşıldı. Başkalarının mezarları ise hala gizleniyor.

12 Eylül rejiminde Antep’te Veysel Güney, İzmir’de İlyas Has idam edildi. Onların vücutları ailelerine teslim edilmedi, mezar yerleri açıklanmadı. İlyas Has’ın mezarına 28 yıl sonra ulaşılabildi. Veysel Güney’in mezarı ise hâlâ gizleniyor.

Tanıklara karşın, evraklara karşın, İsimli Tıp raporlarına karşın, TBMM raporuna karşın tüm türel yollarını kullanmamıza karşın 42 yıldır 12 Eylül işkencehanelerinde kaybedilen insanlarımız için adalet sağlanmıyor. 12 Eylül’ün gözaltında kayıpları inkâr eden ve kaybedenleri cezasız bırakan zihniyeti bugün de sürüyor.

12 Eylül Askeri Darbe’sinin 42.yılına girerken bir sefer daha “12 Eylül işkencehanelerinde kaybedilen insanlarımızı unutmadık! Onları kaybedenleri, kaybedenleri cezasızlıkla koruyanları, 12 Eylül zihniyetini yaşatanları affetmeyeceğiz! 12 Eylül’le yüzleşme ve hesaplaşma talebimizden vazgeçmeyeceğiz” diyoruz.

12 Eylül Askeri Darbesi’nin 42.yılına girerken bir kere daha hatırlatıyoruz:

12 Eylül rejimi anayasası, kanunları, kurumları ve zihniyetiyle bugün de devam eden eşitlik, özgürlük ve demokrasi tersi bir nizam yarattı. 12 Eylül’ü aşmak lakin bütün bir 12 Eylül anlayışıyla, anayasası, kanunları ve kurumlarıyla yüzleşmek, hesaplaşmakla mümkündür. Bu yüzden herkesi 12 Eylül’le yüzleşmek ve hesaplaşmak konusunda talepkâr olmaya çağırıyoruz.