Enflasyon düştü ama fiyat artışı sürüyor: Merkez Bankası geri adım atabilir

İstanbul Ticaret Oda­sı bilgilerine nazaran, Ey­lül 2024’te perakende fiyatları yüzde 3,9 artarken yıllık
enf­lasyon yüzde 59,18 düzeyine ulaştı. Ağustos ayında açıklanan yüzde 61,57’lik oranla karşılaş­tırıldığında her ne kadar bir yavaşlama olduğu görülse de fiyat artışlarının sektörel farklılıklar gösterme­si, besin, giysi ve konut üzere temel harcama kalemlerinde artışın sürat kes­memesi, tüketici üzerindeki baskıyı arttırıyor.

OVP BEKLENTİSİ REVİZE EDİLDİ

Eylül ayı başında açıklanan OVP’de 2024 için yıllık enflas­yon maksadı yüzde 41,5 olarak revize edildi. Evvelki OVP’de bu oran yüzde 33’tü. Evvelki OVP’de yüzde 15,2 olarak be­lirlenen 2025 enflasyon hede­fi de yüzde 17,5’e yükseltildi. 2026 için ise yüzde 8,5 olan he­def, yüzde 9,7’ye çıkarıldı.

DEZENFLASYON İÇİN ERKEN

Konuyla ilgili konuşan Ekonomist Prof. Dr. Sinan Alçın, şunları kaydetti:

“Enflasyon genel olarak düşüş eğiliminde olsa da, TCMB’nin belirttiği halde bir dezenflasyon sürecinin başladığını söylemek için şimdi erken. 2023 Temmuz ve Ağustos ayları en yüksek enflasyon oranlarının görüldüğü devirlerdi. Bu nedenle, bu yıl bu aylarda baz tesiriyle daha büyük bir düşüş bekleniyordu.

Ancak temmuz ve ağustosta yüzde 8-9’luk bir geri çekilme yerine yüzde 2,5-3 civarında artışlar yaşandı, bu da beklenen düşüşün hudutlu kaldığını gösteriyor. Bilhassa yönetilen fiyatlar, örneğin doğal gaz ve elektrik üzere, kira artış hududunun kaldırılması konut fiyatlarını artırdı”

MERKEZ BANKASI FAİZ İNDİRİMİNİ ÖTELEYEBİLİR

Ekonomistler ve dal temsilcileri, Merkez Bankası’nın kasım ayında faiz indirimine girebileceğini öngörüyordu. Merkez Ekonomist Hikmet Baydar ise Merkez Bankası’nın faiz indirimini öteleyebileceğini kaydederek şunları söyledi;

“İstanbul Ticaret Odası ve e Türkiye İstatistik Kurumu farklı sistemler kullanarak data topluyor, bu da sonuçların tutarsız olmasına neden oluyor. Örneğin, İTO’nun açıkladığı geçim endeksi enflasyonu yüzde 3.90 iken, TÜİK’in verisinin yüzde 2 civarında olması bekleniyor.

Enflasyon bilgilerinin doğruluğu, bilhassa kamunun ve piyasanın birebir datayı paylaşabilmesi açısından kritik. Hesaplama modellerindeki bu tutarsızlıklar, kamuoyuna daha detaylı açıklanmadığı sürece enflasyon datalarına olan itimadın azalmasına neden oluyor. Enflasyon yüzde 3 civarında gelirse, TCMB’nin faiz indirim beklentileri de ertelenebilir”

“ERKEN FAİZ İNDİRİMİ GÜVENSİZLİK YARATABİLİR”

Stratejist Emrah Lafçı ise beklenen enflasyon oranları ortasındaki farka dair şunları kaydetti:

“Enflasyon yüksek seyretmeye devam eder­ken faiz indirimi yapılma­sı, piyasalarda siyasi baskı ile faiz indirimi yapılacağı algısını güçlendirebilir. Si­yasi otoritenin müdahale ihtimali, geçmişte yaşanan deneyimlerden ötürü ta­mamen göz gerisi edilemez. Şayet bu hedef­lerde muvaffakiyet sağlanamaz­sa, para siyaseti üzerinde­ki baskı artabilir ve inanç erozyonu yaşanabilir”