İç savaş Yemen’i vuruyor; hastalar ilaç bulamıyor

İç savaşın karar sürdüğü Yemen’de insani kriz korkutucu boyutlara ulaşırken, hastaların çektiği ilaç ve tıbbi gereç badiresi durumun vahametini arttırıyor.

Dünyanın en yoksul ülkeleri ortasında yer alan Yemen’de savaş birçok kesimi olumsuz etkiliyor. Ülkede yaklaşık 8 yıldır devam eden iç savaşın günlük yaşama tesirleri sıhhat bölümünde de önemli halde hissediliyor.

Böbrek hastaları başta olmak üzere tıbbi takip ve tedaviye gereksinim duyan tüm hastaların, ilaç yetersizliği ve birçok sıhhat kuruluşunun kapanması üzere sebeplerle çektiği külfetler her geçen gün katlanıyor.

Sağlık kuruluşlarının yarısı kapandı

Uluslararası kurumların bilgilerine nazaran çatışmalar ve mahrumluk nedeniyle ülkedeki sıhhat kuruluşlarının neredeyse yarısına yakını kapandı.

Sağlık kuruluşlarının yetersiz kalması hastaların çektiği acıları arttırıyor. Bir yandan hastalıkla öteki yandan ülkenin içinde bulunduğu insani krizle gayret eden hastalar, önemli boyuta ulaşan sıhhat krizi nedeniyle vefatla pençeleşiyor.

Hastalar vefat kalım gayreti veriyor

Yemen Sıhhat Bakanlığı 30 Ekim’de yaptığı yazılı açıklamada, hükümetin denetimindeki bölgelerde diyaliz makineleri ve hususlarında önemli kriz yaşandığını belirterek, milletlerarası topluma takviye davetinde bulundu.

İran dayanaklı Husiler de 26 Kasım’da yaklaşık 5 bin böbrek hastasının ilaç bulunamadığı için mevt riskiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı.

Husilere ilişkin haber ajansında kendi denetimindeki bölgelerde diyaliz merkezlerinde 2023 yılında kullanılacak ilaç ve ekipman stoku bulunmadığı duyurularak, memleketler arası kurumlara ve insani yardım kuruluşlarına “böbrek yetmezliği olan hastalar için ilaç temin edilmesi” daveti yapıldı.

Şeker hastaları insülin bulamıyor

Husiler ayrıyeten 1 Aralık’ta kendi denetimleri altındaki bölgelerde ilaç yetersizliği nedeniyle 40 bin orak hücreli anemi hastası ile 1500 talasemi (Akdeniz Anemisi) hastasının da hayatının risk altında olduğunu duyurdu.

Uluslararası Kızılhaç Komitesi de geçen ay yaptığı yazılı açıklamada, Yemen’de sıhhat kuruluşlarının sırf yüzde 51’inin hizmet verdiğine dikkati çekerek, şeker hastalarının insülin bulamadığını duyurdu.

Açıklamada, şeker hastalarının insüline ulaşamamaktan ötürü mevt kalım uğraşı verdiği söz edildi.

İnsani kriz fecî boyutlarda

Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bilgilerine nazaran Yemen’de sıhhat dalının gereksinimlerinin sırf yüzde 13’ü karşılanabiliyor.

Ülkede oksijen tüpü başta olmak üzere pek çok tıbbi gereç ve ekipmanda da kasvet yaşanıyor. DSÖ, oksijen tüpü bağışında bulunmak için çalışmalar yaparken, yardımların azlığı krizin derinleşmesini engelleyemiyor.

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) raporlarına nazaran, iç savaştan dolayı Yemen halkının yüzde 73’ü (yaklaşık 23,4 milyon) insani yardıma muhtaç hale geldi ve 4,3 milyon insan yerinden edildi.

Ülkede 13 binden fazlası sivil olmak üzere 377 bin insan çatışmalardan kaynaklanan sebeplerden dolayı hayatını kaybetti.