İçler acısı tablo: Türkiye’de yoksul çocuk sayısı 10 milyona yaklaştı

T24 Haber Merkezi

Çocuk yoksulluğuna yönelik TEPAV bünyesinde yayımlanan çalışma, Türkiye’de fakir çocuk sayısının 9 milyon 590 bin bireye ulaştığını ortaya koydu.

İzmir’de anneleri hurda toplayarak geçimini sağlayan 5 çocuğun konutta çıkan yangında ölmesi, çocuk yoksulluğunu tekrar gündeme getirdi. Ekonomim’den Mehmet Kaya’nın haberine nazaran; çocuk yoksulluğuna yönelik TEPAV bünyesinde yayımlanan Ekrem Cünedioğlu ve Yağmur Uzunırmak çalışmasında, TÜİK, muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ı yoksulluk tarifi kullanıldı. Buna nazaran, 2022 datalarından 2023’te yayımlanan istatistiklere nazaran, 0-17 yaş kümesinde 7,03 milyon çocuk yoksulluk içinde yaşıyor. Fakir çocuk oranı yüzde 31,3 olarak ölçüldü. Çalışmada, 2017’ye kıyasla artış eğilimi gözlenmekle birlikte, yaş kümelerine bakıldığında kimi kümelerdeki artışın yüksekliği dikkat çekti. Yoksulluk hesabında muadil hane fert geliri (hanelerde yaşayan kişi sayısının eşitlenerek fert geliri oluşturulması) yerine bir öbür istatistiki tarif olan kişi başına gelir dikkate alındığında, medyan gelirin yüzde 60’ının altında yaşayan çocukların yoksulluk oranı yüzde 42,2 olarak hesaplanıyor. Fakir çocuk sayısı ise 9 milyon 590 bin şahsa ulaşıyor.

25 yaş üstü nüfusta yoksulluk yüzde 18,2

Kişi başına gelir hesabına nazaran yaş kırılımına bakıldığında ise bebek ve çocuklarda yoksulluk oranı daha yüksek düzeylere ulaşıyor. 2022 datalarına nazaran bebeklerde (0-2 yaş) yüzde 41,4, çocuklarda (3-14 yaş) yüzde 43,8, gençlerde (15-24 yaş) yüzde 29,9, 25+ yaş nüfusta ise yüzde 18,2 yoksulluk oranına ulaşılıyor. Türkiye’de bebeklerin çok büyük bir kısmı fakir şartlarda yaşıyor.

2 milyon çocuk derin yoksulluk içinde yaşıyor

Yine TEPAV bünyesinde yayımlanan Hakan Yılmaz çalışmasında ise EUROSTAT metodolojisiyle ve Hakan Yılmazın kendi hesaplamalarına nazaran çocuklarda yoksulluk oranı 2023’te yüzde 34,4 olarak belirlendi. 2020’ye kadar yüzde 33-34 aralığındaki oran, 2021’den itibaren yüzde 34’ü geçti. Çalışmada, 2 milyon çocuğun “derin yoksulluk” içinde yaşadığı belirlendi. Çalışmada, çocuklara yönelik vergi vb. ailelerin teşvikinde geriye giden düzenlemelere işaret edilirken, muhafaza gayeli olarak siyasetlerde ise AB ortalamasının gerisinde bulunulduğu vurgulandı. Hakan Yılmaz çalışmasında, “Kamu harcama programlarında ise çocuğa yönelik muhafaza harcamalarının (aile dahil) toplamı GSYH’ye oran olarak binde 5,5’ler düzeyindedir (TÜİK 2022 ve EUROSTAT 2022). Dolayısı ile direkt çocuğu muhafazaya yönelik kamusal programlar vakit içinde değişmekle birlikte düşük düzeydedir (bu oranın AB 20 ortalamasının yüzde 1,7 olduğu dikkate alındığında). Ülkemizde çocuk yoksulluğunun AB ülkelerine nazaran ortalamada yüzde 80 daha yüksek olduğu bir durumda bütçe kaynaklarının beklenenin tersine daha düşük oranda çocuğa yönelik toplumsal programlara ayrılması problemi bir öncelik sorunu olarak görülmelidir” denildi.

“Çocuklar sıhhat ve eğitim üzere temel hizmetlerden yoksun kalıyor”

Çalışmayla ilgili değerlendirmede bulunan Ekrem Cünedioğlu, “İzmir’deki üzücü olay, Türkiye’de çocuk yoksulluğunun dramatik boyutlarını ve bu sorunun toplumun tüm kesitlerine düşen bir sorumluluk olduğunu bir defa daha gözler önüne seriyor. TEPAV’da Türkiye’de çocuk yoksulluğu üzerine yaptığımız çalışmada, sorunun sırf maddi yoksunluklarla sonlu kalmadığını, tıpkı vakitte çocukların temel güvenlik, sıhhat ve eğitim üzere temel hizmetlerden yoksun kaldığını da belirtmiştik” dedi.

Türkiye’de yaklaşık 7 milyon fakir çocuğun büyük kısmının inançsız, sıhhatsiz ve temel güvenlik tedbirlerinden mahrum ömür alanlarında büyüdüğünü ve İzmir’deki olayın bu gerçeğin somut örneği olduğunu belirten Cünedioğlu, şunları söyledi:

“Yoksulluk içinde yaşamak zorunda bırakılan ailelerin çocukları, bu tıp risklere daha açık hale gelmekte, çocuk yoksulluğunun ne kadar derin ve yakıcı olduğunu hepimize hatırlatmaktadır. Bu acı olayın akabinde, çocuklarımızın güvenliği ve refahı için kapsamlı ve sürdürülebilir siyasetlere ne kadar acil gereksinimimiz olduğu ortadadır. Çocuk yoksulluğu, yalnızca maddi yetersizlikleri değil, birebir vakitte bu çocukların fizikî ve zihinsel gelişimlerini olumsuz etkileyen sıhhat, eğitim ve toplumsal hizmetlere erişimdeki pürüzleri de beraberinde getirmektedir. Yoksulluk döngüsünün kırılması, çocukların eğitimle kazandıkları fırsat eşitliğinin sağlanması ve böylelikle bir daha gibisi faciaların yaşanmaması için politikalarımızı güçlendirmeliyiz.”