İhracat ikliminde ‘ılımlı’ bozulma işareti

Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarlarındaki faaliyet koşullarını ölçen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi’nin Eylül 2022 dönemi sonuçları açıklandı. Endekste eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamlar ihracat ikliminde iyileşmeye, 50’nin altındaki değerler ise bozulmaya işaret ediyor.

Temmuzda 50 olarak gerçekleşen İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, ağustosta 48,8’e gerileyerek son 19 aylık dönemde ilk kez eşik değer 50’nin altında kalmıştı.

Endeks, eylül ayında da değişim göstermeyerek aynı seviyede kaldı. Türk imalat sanayi ihracatçılarının talep ikliminde üst üste ikinci ay ılımlı bir bozulmaya işaret etti.

En büyük beş ihracat pazarında üretim azaldı

Avrupa ve Kuzey Amerika kıtaları eylül ayında da zayıflığın ana kaynağı olmaya devam etti ve Türk imalat sektörünün en büyük beş ihracat pazarında üretim azaldı. Bununla birlikte, bazı dengelenme sinyallerinin gözlendiği ABD’de daralma ılımlı seyretti ve son üç ayın en düşük oranında gerçekleşti. İhracattaki yüzde 9’luk payıyla Türk imalat sektörünün en büyük dış pazarı olan Almanya’da üretim üst üste üçüncü ay azaldı ve söz konusu yavaşlama COVID-19 salgınının ilk dalgasından bu yana en belirgin düzeyde kaydedildi. Diğer Avrupa ülkelerine bakıldığında, Birleşik Krallık, İtalya, Hollanda ve Çek Cumhuriyeti’nde ekonomik aktivitedeki düşüşler hızlanırken İspanya’da üretim yeniden daralmaya geçti. Fransa ve İrlanda’da kaydedilen büyüme ise nispeten pozitif gelişmeler oldu.

Orta Doğu, en güçlü performans gösteren pazarlar arasında

Eylül ayında en güçlü performans gösteren pazarlar arasında Orta Doğu ülkeleri yer aldı. Büyüme, Katar’da ivme kazanırken Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’da da güçlü seyrini korudu. Üçüncü çeyrek sonunda üretimdeki en güçlü artış, Covid-19 salgınının ardından ekonominin uluslararası ziyaretçilere açılmasıyla büyümenin hız kazandığı Tayland’da gerçekleşti. Singapur da ekonomik aktivitede güçlü ve önceki aya kıyasla daha yüksek oranlı artış kaydetti. Asya’nın diğer bölgelerinde ise küresel talepteki geri çekilme nedeniyle görünüm eylül ayında bozuldu. Özellikle Tayvan ve Güney Kore’de üretim keskin düşüşler kaydetti. Tayvan’daki gerileme küresel finansal krizden bu yana en belirgin düzeyde gerçekleşti. Son olarak, dört BRIC ekonomisinden üçünde ekonomik aktivite büyüme sergilerken bu durumun istisnası Çin oldu.

“Orta Doğu’daki güçlü seyir, Avrupa ve ABD’deki talep zayıflığını dengeledi”

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İhracat İklimi Endeksi hakkında değerlendirmede bulunan S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şunları söyledi: “Üçüncü çeyreğin son ayında Türk imalat sektörü ihracatçıları için ağustostakine çok benzer bir görünüm ortaya çıktı. Orta Doğu’daki güçlü seyir, Avrupa ve ABD’deki talep zayıflığını dengeledi. ABD’deki daralmanın eylül ayında hız kesmesi, dünyanın en büyük ekonomisinin daha istikrarlı bir zemine geçtiği yönünde umut verse de talep koşulları yılın son çeyreği boyunca zorlayıcı olmaya devam edecek gibi görünüyor.”