İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticaretinin Düzenlenmesi Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikler dünkü Resmi Gazete’de yayımlanarak 15 Temmuz 2023’ten itibaren yürürlüğe girecek. Buna nazaran yönetmeliğe eklenen süreksiz unsurla, ikinci el motorlu kara taşıtlarının üretici yahut distribütör tarafından tavsiye edilen yeni satış fiyatının üzerinde bir fiyattan ilan yoluyla pazarlanması ‘ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti’ kabul edilecek. İkinci el motorlu kara taşıtları, liste fiyatlarının üzerinde bir fiyattan 1 Ocak 2024’e kadar ilan yoluyla satılamayacak. Bu tıp ilan vermek isteyen şahıslar yahut şirketler, ilan siteleri tarafından uyarılacak. Siteler, bu ilanlara ait tüm bilgileri Ticaret Bakanlığı’na bildirmekle yükümlü olacak. Bakanlık, bu araçların sınıfını, markasını, tipini, cinsini, model yılını ve aksesuar ve/veya donanım eklenmesi halinde, üretici yahut distribütör tarafından tavsiye edilen aktüel satış fiyatının üzerine eklenebilecek azami fiyat yahut oranı belirleyebilecek.
Konuya ait bakanlık açıklamasında son devirlerde arz talep istikrarını bozacak biçimde oluşan stokçuluk ve haksız uygulamaların ve bunlarla temaslı fahiş fiyat artışının önüne geçmek üzere yeni bir adım atıldığı vurgulandı. Yönetmelik değişikliğinin tüketici mağduriyetinin önüne geçmek üzere tüm gerçek ve hukukî bireylerin gerek ferdi, gerekse ticari ilanlarını kapsadığı, ilan başına 300 bin TL’ye varan ölçüde para cezası uygulanacağı vurgulanan açıklama özetle şöyle devam etti:
KARARLILIKLA SÜRECEK
“1 Ocak 2024’e kadar uzatılan 6 ay-6 bin kilometre pazarlama ve satış kısıtlamasına terslikler noterlikler nezdinde engelleniyor. Gerçek ve hukuksal bireylerin ikinci el motorlu kara taşıtı satış kayıtları mercek altına alındı. 2023 yılı içinde yetki evrakı olmadan, 3’ten fazla ikinci el motorlu kara taşıtı satışı yapan ferdi ve kurumsal satıcılar tespit edilmiş olup, bu satıcılardan kelam konusu satışlara ait savunmaları talep edilmektedir. Kontrollerimiz ve müeyyideler ülke genelinde tam bir kararlılıkla devam etmektedir.”
‘İLANDA DÜŞÜK GALERİDE YÜKSEK FİYAT’
Sektör yetkilileri, bu yasağın ilan fiyatı düşük tutularak aşılabileceğini belirterek, “Mesela bir ilan sitesine 1 milyonluk otomobil için 800 bin liralık liste fiyatı üzerinden çıkılır. Alıcı telefon açtığında ya da yüz yüze görüşmeye çağrıldığında ise asıl istenen fiyat konuşulur. Noterde süreç liste fiyatı üzerinden yapılır, fahiş artış kısmı ise elden ödenir” dediler. Bölüm uzmanları, hileli satışların durdurulması için ayakçıların yani eş, dost üzerinden yapılan satışların bitirilmesi gerektiğine dikkat çekti. 6 bin kilometre, 6 ay satış yasağı yerine; 15 bin kilometreye kadar 1 yıl satış yasağı getirilmesini; km denetiminin de muayene istasyonlarından doküman alma zorunluluğuyla bitirilebileceğini önerdiler.
SIFIR ATANLARA DA MÜDAHALE GELDİ
9 Düzenleme açıklandıktan saatler sonra liste fiyatından daha kıymetli olarak ilana çıkılan ikinci el araçlarda yeniden pratik bir sistem bulundu. Mevcut ilanlardan sondaki sıfırlar atıldı. Yani 1 milyon 200 bin liraya ilana verilen bir araba için fiyat 1.020 lira formunda güncellendi. Tıpkı halde 720 bin lira olan ilanlarda da 72 bin lira yazıldığı görüldü.
ONLARA DA PARA CEZASI
* Bakanlık akşam saatlerinde yaptığı yeni açıklama ile düzenlemenin etrafından dolaşanları işaret etti ve başta fiyat kısımlarında ‘sıfır’ atılarak girilen ilanlar olmak üzere bu haldeki tüm teşebbüslerin cezaya doğal olduğunu açıkladı. Bakanlık ayrıyeten tüm kural dışı ilanların kendilerine ulaştığını, platformlarla ilan girişleri için görüşüldüğü ve bu bahisteki tüm bilgilendirmelerin ve ihtarların yapıldığını bildirdi.
* Düzenleme yalnızca ilan yoluyla satılan İkinci El araçları kapsıyor. İlan platformlarıyla yapılan bir uyuma işaret ediyor. Bu durumda, satıcı ile alıcı telefonla anlaşırsa aracı sıfır kilometre ilan fiyatının üzerinde satabilir. Düzenleme sonrası ilan platformlarına aracı sıfır km fiyatının altına koyan bir satıcının ilana “Detaylar telefonda konuşulacaktır” biçiminde koyduğu ikinci el araçlar görülebilir.
* İkinci elde ilanlar çoklukla daha evvel birebir araç için konulan fiyatlar karşılaştırılarak verildiği için düzenleme bu manada bir fren vazifesi gerçekleştirebilir.