İlk ifade ortaya çıktı: Madenci Sayıştay’ı doğruluyor

Bartın’ın Amasra ilçesinde 14 Ekim’de 41 madencinin hayatını kaybettiği maden patlamasıyla ilgili soruşturmanın ayrıntıları ortaya çıkmaya başladı. Tabirine başvurulan madencilerden biri savcılığa 2019 yılında işe alınanların çabucak usta yapıldığını, 2009 yılındaki deneyimli madencilerin geri hizmete çekildiğini belirtti. Sayıştay’ın patlamanın yaşandığı Amasra Taşkömürü İşletmesi’ne yönelik 2020 raporunda da 2019 yılındaki personel alımından sonra iş kazalarının arttığı tespiti yapılmıştı.

Maden patlamasıyla ilgili yürütülen soruşturmada şimdi gözaltına alınan ya da kuşkulu sıfatıyla tabirine başvurulan kimse yok. Savcılığın soruşturmada madende çalışan çalışanların sözlerine başvurduğu öğrenildi. Madencilerden birinin sözüne de DW Türkçe ulaştı.

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Kuruluş Müdürlüğüne bağlı maden ocağında meydana gelen patlamada 41 madenci hayatını yitirmişti

“Tecrübeli çalışanlar geri hizmete alındı”

Tutanaklara nazaran tabiri alınan madenciye savcı, “Maden ocağında meydana gelen kaza öncesinde olağandışı rastgele bir durum yahut eksiklik dikkatinizi çekti mi? Çektiyse bu duruma ait bir müracaatınız oldu mu? Oldu ise bu durumu hangi yetkiliye ne biçimde ilettiniz? İlettiğiniz sıkıntıya ait rastgele bir süreç yapıldı mı? Yapıldı ise hangi süreçler yapıldı?” sorusunu yöneltti.

Madenci de cevabında 2019 yılında emekçi alımı olduğunu belirterek bu personellerin 1-2 yıl içinde usta yapıldığını anlattı. Madenci, “2009 yılında giren deneyimli personelleri geri hizmete aldılar, öbür boşluklara yerleştirdiler. 2019 yılında başlayan personelleri nezaretçi yahut nöbetçi mühendis başlarında olmadan madene soktular, çalışmaya gönderdiler” tabirlerini kullandı.

Sayıştay’ın 2020 yılında Amasra Taşkömürü İşletmesi’nde yaptığı incelemeler sonunda hazırlanan raporda, 2019 yılında 168 madencinin işe alındığına ve bu madencilere 25 günlük eğitim verildiği belirtilerek, “Bu personellerin emekçilerinin çalışmaya başlamasıyla bir arada 2019 yılı Temmuz ayından başlayarak iş kazalarında bariz artışlar meydana gelmiştir” tespiti yapılmıştı.

Raporda ayrıyeten, 2019 yılında 190 kazada 72 kişinin, 2020 yılında ise 164 kazada 64 kişinin yaralandığına dikkat çekilmişti.

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Kurum Müdürlüğüne bağlı maden ocağında meydana gelen patlamada 41 madenci hayatını yitirmişti

“Nezaretçiler emekçilerden sonra işbaşı yapıyordu”

Madenci, ayrıyeten madendeki nezaretçilerin çalışanlardan 1-2 saat sonra işbaşı yaptığına da vurgu yaptı. Madenci sözünde “Mesela vardiya 16.00’da başlıyor. Emekçi madene giriyor, nezaretçi ise 19.00 – 20.00 saatlerinde içeri giriyor” formunda konuştu.

Oysa iş sıhhati ve güvenliği kurallarına uygun çalışılmasını ve önlemlerin alınarak inançlı iş ortamı sağlama, üretimi ile nakliyeyi denetleme vazifeleri olan maden nezaretçisinin her an madende olması, Maden Kanunu’nun  29. hususuna nazaran zarurî.

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Kuruluş Müdürlüğüne bağlı maden ocağında meydana gelen patlamada 41 madenci hayatını yitirmişti

Sayıştay raporunda iş disiplini vurgusu

Sayıştay’ın 2020 yılı raporunda, “Alınan tedbirlere karşın devamsızlıkların önlenememesi, iş disiplininin sağlanamaması” kısmı de yer alıyor. Bu kısımdaki tespitlerde, şu sözler yer alıyordu:

“Müessese çalışmalarında, devamsızlık yapan emekçilerin bulunduğu, birtakım emekçiler tarafından olağan sayılamayacak sıklıkta hastane müsaadeleri kullanıldığı ve sıhhat raporları alındığı, işçi devam ve denetim sistemi uygulamalarında aksaklıklar olduğu ve bunların iş disiplininin bozulmasına yol açtığı görülmüştür.”

Madenci ayrıyeten “Birçok emekçi işimden olurum fikriyle sözlerini korkarak, baskı altında vermektedir. Doğruları söyleyemeyen emekçiler var” dedi. Madenci sözünde öbür madencilerin patlamadan birkaç gün evvel mühendislere “Gaz sızıntısı var, koku var. Burası patlayabilir” dediklerini, buna karşın rastgele bir tedbir alınmadığını da lisana getirdi.

“Bu çalışanların emekçilerinin çalışmaya başlamasıyla birlikte 2019 yılı Temmuz ayından başlayarak iş kazalarında bariz artışlar meydana gelmiştir” tespiti yapılmıştı.

Raporda ayrıyeten, 2019 yılında 190 kazada 72 kişinin, 2020 yılında ise 164 kazada 64 kişinin yaralandığına dikkat çekilmişti.