İsraf enflasyonu tetikliyor

Yaz aylarının gelmesi ve her şey dahil sınırsız açık büfe uygulaması hem israfı hem de besin enflasyonunu doruğa çıkarıyor. Restoranlardaki serpme kahvaltı da serpme israfa dönüşüyor. Türkiye’de besin kaybı ve israfında durum hiç de açıcı değil. Günlük 4,9 milyon sumon ekmek israf edilirken, en çok kayıp meyve ve sebzede yaşanıyor. Üretilen zerzevat ve meyvelerin yaklaşık yüzde 50’si çöpe gidiyor. Yılda 18,8 milyon ton besin çöpe gidiyor. Ülke genelinde yıllık serpme kahvaltı nedeniyle 100 milyar liralık israf yaşandığı ve eserlerin yarısının çöpe gittiği belirtiliyor. Bölüm temsilcileri, israfı önlemek için serpme kahvaltı yerine seçmeli kahvaltıya geçme kararı aldıklarını söylese de işletmeler uygulamıyor.

Tüketiciler Birliği Genel Lideri Mahmut Şahin, israf konusunda çok şuurlu olunmadığını belirterek, “Her yaz ülkemize akın eden 50 milyon civarında turisti de eklediğimiz vakit İsrafın boyutunu hiç düşünemiyorum. Yaz aylarında 85 milyon artı 50 milyon nüfusun besin muhtaçlığını karşılamak zati bir sorun iken bir de israfla bu durumu çıkmaza sürüklemek insanlığa yarar değil ziyan verir. Sorun sadece besin israfı değil birebir vakitte besin enflasyonudur ki, binlerce 5 yıldızlı otelin direk üreticilerden eser alması besin fiyatlarının artmasına neden oluyor. Olası besin krizi için otellerin açık büfe uygulamasına son vermesini sağlarsak dünyaya örnek oluruz” tabirlerini kullandı. Şahin, yaz aylarında binlerce turizm tesisinin müşteri kapmak için her şey dahil ve sınırsız açık büfe uygulaması ile hem israfın hem de besin enflasyonunun tepeye çıktığını söyledi.

Şahin, “Ülke olarak dünyaya örnek olacak bir uygulamayı hayata geçirmek ve öncü olmamız hiç de güç değil” diyerek, şöyle devam etti “Hiçbir turist ülkemize otellerimizde tıka basa yemek için gelmiyor. Ya denizimiz ya coğrafyamız ya peri bacalarımız ya da tarihi yapıtlarımız için geliyorlar. Kaldı ki, açık büfe ve sınırsız yiyecek-içecek uygulaması insanları daha çok yemeye teşvik ve tahrik ediyor ve nasılsa parasını verdim, tüketebildiğim kadar tüketeyim noktasına getiriyor ki yalnızca bu sebep bile bu uygulamanın bitirilmesi için münasebet olmalıdır.”

Mahmut Şahin, Turizm Bakanlığı’ndan bu hususla ilgili atacakları adımlara gönülden dayanak vereceklerini söz ederek, “Uygulamanın pilot oteller ya da vilayetler biçiminde uygulamasını da bakanlığın yapması çok kolay. Yaz aylarında müşteri bolluğu yaşayan turizm yöresi otellerinin kış aylarında en büyük müşterisi kamu kurumları” dedi.

Her yıl global seviyede yaklaşık 931 milyon ton besin israf edilmekte, bir öteki deyişle çöpe gidiyor. Bu global besin üretiminin %17’sinin çöpe gidebileceği manasına geliyor ki, bu ölçünün %61’i evsel, %26’sı besin servisi ve %13’ü perakende bölümü kaynaklı. Besin kaybı ve israfının global iktisada maliyeti her yıl 936 milyar dolar civarında.