İsrail Cumhurbaşkanından, Netanyahu hükümetine: Bu bir kabus, artık yeter

Herzog, hükümetin yargı düzenlemesinden vazgeçmesi ve halkı ön plana koyan bir siyaset yürütmesi davetiyle ulusa sesleniş konuşması yaptı. Yargı ıslahatı aksisi protestolara işaret eden Herzog, “Bugünün görünümleri bir ülkenin kabusudur, artık kâfi. Artık ulusumuzun gözlerimin önünde parçalandığını görmeye tahammülüm yok. Bugün burada olanlar bir felakettir” dedi.

Herzog, halkın yargı ıslahatına karşı olduğunu vurguladığı konuşmasında, “Manzaraları görüyorum, bunun sona ermesi maksadıyla bana yöneltilen çığlıkları duyuyorum. Bir tahlil bulmak için ne gerekiyorsa yapın” davetinde bulundu.

Kendisi ismine yapılan açıklamaları reddeden Herzog, “Benim adıma konuşan kimseye inanmayın” tabirini kullandı.

Düzenlemenin öbür bir taslakla değiştirilmesi önerisi

Herzog, yargı ıslahatı konusunda hükümet ve muhalefet yetkilileriyle görüşmesine işaret ederek, “Farklılıkların çok azaldığı bir durum yaratmayı başardım. Her şeyde olmasa da birden fazla hususta uzlaşma var” değerlendirmesinde bulundu.

Düzenlemenin durdurulmasına ait Herzog, “Önerilen yargı düzenlemesini artık bir kenara bırakmak ve yerine Meclisin Hukuk ve Adalet Anayasa Kurulu’nda tartışılması için üzerinde muahedeye varılan öbür bir taslak getirmek kâfi olacak” biçiminde konuştu.

Herzog, düzenlemenin ‘bir an evvel yasalaşması’ teklifine ait, “Bu yanlıştır, bencilcedir, demokratik temellerimizi baltalamaktadır. Bu nedenle, üzerinde mutabakata varılan öteki bir taslakla ivedilikle değiştirilmelidir” dedi.

Birlik daveti yapan Herzog,”Vatandaşı her şeyin üstünde tutan, onları dinleyen, hürmet duyan bir siyasete gereksinimimiz var” yorumunda bulundu.

Tek bir tahlil hakkınız var ya felaket ya çözüm

Cumhurbaşkanı Herzog, konuşmasında şunları söyledi: “Ülke önderlerine, koalisyona ve sorumlu hükümete şunu söylüyorum; geri dönülmez noktadayız. Bu bir var olma ya da yok olma anıdır. Ya gelecek yıllar ve jenerasyonlar boyunca bizi büyütecek, geliştirecek kurucu bir anayasal ögesi mutabakat yoluyla seçecek ve gerçekleştireceğiz ya da anayasal, güvenlik, toplumsal ve ekonomik bir uçuruma sürükleneceğiz. Koalisyon hükümeti ve muhalefet olarak bir karar almanız gerekiyor. İsrail Devleti ve vatandaşları her şeyden evvel mi, yoksa ego ve dar siyasi çıkarlar bizi uçurumdan aşağı mı atacak?”

İsrail Cumhurbaşkanı, hükümete hitaben, “Tek bir seçim hakkınız var; ya felaket ya tahlil. Şimdiye kadar izlediğiniz yolda devam etmeyi seçerseniz, kaosa neden olacaksınız. Tarih sizi yargılayacak. Derhal sorumluluk alın” açıklamasında bulundu.

Muhalefetten Herzog’a destek

İsrailli muhalefet başkanları Yeş Atid (Gelecek Var) partisi lideri Yair Lapid ve eski Savunma Bakanı ve Mavi-Beyaz İttifakı önderi Benny Gantz, Herzog’a takviye verdi. Lapid, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Cumhurbaşkanının konuşması, tüm ülkenin bildiği şeyi açık ve net bir biçimde söz etti; hükümetin bencilce ve anti-demokratik yargı düzenlemesi dünyadan silinmeli” tabirlerini kullandı.

Düzenlemenin durdurulması davetini yineleyen Lapid, “Hukuk sistemi ile kuvvetler ayrılığının düzeltilmesi ve geliştirilmesine yol açan kapsamlı, önemli ve üzerinde uzlaşılmış görüşmeler için Cumhurbaşkanının meskenine gidilmeli” daveti yaptı.

Gantz da toplumsal medya hesabından, “Cumhurbaşkanının uğraşlarını ve kelamlarını memnuniyetle karşılıyorum. Tüm başkanların İsrail’i birinci sıraya koyması gereken vakit geldi. İsrail’i birinci sıraya koymanın manası, temel unsurlardan de vazgeçmemektir” yorumunda bulundu.

Düzenlemedeki yargıç ve hukuk müsteşarlarının siyasilerce atanmasına karşı durduğunu hatırlatan Gantz, şöyle devam etti: “Netanyahu’yu sorumlu davranmaya, (yargı düzenlemesinin) hızlanan yasama trenini durdurmaya ve temsilcilerini bu gece derhal derin uyuşmazlığı durduracak müzakerelere göndermeye çağırıyorum.”

Netanyahu hükümetinin tartışmalı “yargı reformu”

İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sonlandıran, yargının, yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir yasa planladıklarını duyurmuştu. İsrail’in en yüksek yargı mercisi olarak vazife yapan Yüksek Mahkeme’nin, Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisinin elinden alınması, iktidarın yargıç atamalarında kelam sahibi olması üzere yargının yetkilerini azaltan bu adım İsrail kamuoyunda ağır tartışmalara yol açmıştı.

İsrail Başsavcısı Gali Baharav-Miara, hükümetin yargı düzenlemesine karşı itirazlarını yazılı olarak iletmiş, tasalarının “güçler ayrılığı, yargının bağımsızlığı ve kişisel hakların korunması”nın bozulması üzerinde toplandığını paylaşmıştı. Başta Tel Aviv olmak üzere 2 ayı aşkın müddettir ülke genelinde on binlerce İsrailli hükümetin yargı düzenlemelerine karşı kitlesel protestolar düzenliyor.

İsrail polisi, son devirde bilhassa Tel Aviv’de “sivil itaatsizlik eylemleri” davetiyle düzenlenen kitlesel protestolarda yolları kapatan kimi göstericilere, cop, ses bombası, atlı birlikler ve TOMA’dan sıkılan pis kokulu sularla müdahale etmişti. Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, hükümetin yargı düzenlemesinde uzlaşının “yakın” olduğunu belirtmiş lakin muhalefet önderleri, iktidarın kelam konusu düzenlemeye ait yasal süreci durdurmadan müzakereleri reddettiklerini açıklamıştı.