Kapıya kadar gelen ölüm

Gökhan Karakaş –  Gençlerin siparişi yetiştirmek için trafikte verdiği uğraş ise kazaları beraberinde getirdi. İki yılda 1000’den fazla genç moto kurye kazalarda hayatını kaybetti. Kuryeler Federasyonu Başkanı Murat Tomris, sürücü kurslarında verilen eğitimlerin ve imtihanların yetersizliğinin kazalarda kıymetli bir etken olduğu görüşünde.

25 altı gençler

Tomris, bilhassa 25 yaş altı gençlerin işsiz kalmasıyla ya da yüksek fiyat kazanma emeliyle başladıkları moto kuryeliğin kontrolsüz ve denetimsiz büyüdüğünü söyledi. Tomris, “Sisteminin ne kadar çok paket dağıtımı yapılırsa o kadar çıkar sağlanması üzerine kurulması da kazaları artırıyor. Meslek içi eğitim ve sertifika zorunluluğun getirilirse kazalar azalacaktır” dedi.

Paket başı ücret

Murat Tomris, saat fiyatına paket başı fiyat ödenmesinin eklenmesiyle ayda 15-25 bin TL kar sağlayan moto kuryeliğin, “Acele et” baskısı ve “Çok dağıt çok kazan” anlayışıyla boyut değiştirdiğini
vurguladı. Tomris şunları dedi:

“Bu kadar ölümlü kazanın olması gereksinim kadar insanları çok kazan anlayışına sürüklemekten kaynaklanıyor. Yüksek yararla haftalık ödeme almak için hipnoz olmuş üzere çalışan moto kuryeler mevtle yarışıyor. Kaza durumunda şirketin hiçbir sorumluluğu yok zira hizmet alımı yapılıyor. Hukuk mezunu, öğretmen, mühendis moto kuryelik yapıyor. Daha fazla paket dağıtma, daha çok para kazanma hırsı, 12 saat çalışma zaruriliği ve iş verenin sipariş teslim baskısı mobbingdir. Yavaş kalan kuryenin işine son verilmesi ruhsal mobbingi arttırıyor. B sınıfı ehliyetle 50 CC motosiklet kullanabilme özgürlüğü eğitimi yok etti. Kural tanımadan, aykırı tarafa girmek, kaldırımdan gitmek, kırmızı ışık ihlali, büyük araçların kör noktasını bilmemek vefatları arttırıyor. İlgili bakanlıklara dilekçe vererek sertifika ve eğitim zaruriliği istedik. Kontrol ve denetim talep ettik. Bunlar olmazsa motokuryeler ölmeye devam edecek.”

‘Trafikte bizi yok sayıyorlar’

Kuryeliğe başlayanlar da koşullardan ötürü sıkıntılı. İki yıl evvel emlakçıyken kuryeliğe yöneldiğini söyleyen Ersin Kır, “Trafikte bizi yok saymaları canımıza kast ediyor. Bilhassa araç şoförleri dikiz aynaları cep telefonlarına odaklanıyor ve motosiklet üzere küçük bir taşıtı göremiyorlar. Lakin bunun ismi ihmaldir. Ağır trafikte insanların telefonla daha çok ilgilenmesi kaza riskini arttırıyor. Eser ya da mal değiliz insanız. Ancak yük asansörünü kullanmamızı istiyorlar. Eski çağlardaki kölelik sisteminin devam ettiğini düşünüyorlar bizler köle değiliz” dedi.

‘Saldırıya uğruyoruz’

Esnaflıktan kuryeliğe geçiş yapan Özgür Toka “Trafikteki tehditler bir yana gittiğimiz sitelerde gördüğümüz insanlık dışı muamele var. Fizikî akına uğruyoruz. Site güvenliği nsan olarak görmüyor. Teslimatın bizden kaynaklanmayan gecikmesi ise bize yansıtılıyor ve bize fiziki hücuma dönüşebiliyor” dedi. Başakşehir’de site sakinin dapr ettiği ve imgeleri toplumsal medyada yayılan Bedir Keskin “Kuryeler insandır, bizimde haklarımız var” diye konuştu.