Kızılay savunması: “İnsaniyetperverlik”

Başlıktaki kavram Türkçü-Turancı akımın önde gelen Türkolog ve edebiyatçılarından Nihal Atsız’ın “insaniyet ve barış değil, milliyetçilik ve savaş istiyoruz. İnsaniyetperverlik köpekliktir” diye başlayan milliyetçilik propagandasını hatırlatıyor ki, mevzumuzla hiç ilgisi yok.

Güncel hafızamızdan silinmeye yüz tutan “insaniyetperverlik” kavramı, Türk Kızılay Manisa Vilayet Merkezi’nden yapılan açıklamada kullanıldı.

Konu 155 yıllık Kızılay’ın içini de karıştıran idare şurasına “huzur hakkı” ismi altında yapılan ödemelerle ilgili…

Manisa Şube Başkanı Mimar Atilla Efendioğlu ve Genç Kızılay Manisa Şube Başkanı Sadık Akçakın, geçtiğimiz gün Türk Kızılay Derneği merkezi tarafından istifa ettirildi…

AKP’nin “varlığına” hizmet etmeyen, “bertaraf” oluyor…

Efendioğlu’nun kendi tabiriyle, “yurttaşlardan dilene dilene toplanan bağışlarla” güçlendirilmeye çalışılan Türk Kızılay’da “bordro cenneti” yaratılmasına itirazı vardı.

İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener ile paylaştığı fotoğraftan sonra istifasının istendiğini söyleyen Akçakın ise dernek yapılanmasındaki görevlendirmelerde “AKP mülakatlarını” deşifre etti.

Bir yıl evvel Türk Kızılay Manisa Şube Başkanlığı’na seçilen Efendioğlu, genel merkez yönetim ve denetim kurulu üyelerinin aldığı huzur hakkı fiyatlarını kuruma ilişkin ortak toplumsal medya üzerinden sorunca, kendisi ile birlikte şube yönetim kurulu üyelerinin de misyondan alınmasına mana veremiyor.

Manisa’nın 2 merkez ilçesinden biri olan Yunus Emre Belediyesi CHP Küme Başkanvekili Bülent Mersinli kentte takdir edilen bir isim olduğunu söylediği Efendioğlu’nun istifasının değerlendirirken, “Sadakat, liyakatin önüne geçiyor” yorumunu yapıyor.

2009 yılında Demokrat Parti’den Manisa Belediye Lider Adayı ve AKP’li Şehzadeler Belediyesi Lider Yardımcısı da olan Efendioğlu’nun bahisle ilgili özür kıvamındaki açıklaması şöyleydi:

“Yaşanan felaket sonrası basında ve toplumsal medya platformlarında çıkan Kızılay’ a yönelik tenkitler her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve Kızılay dostu üzere bizleri de çok üzmüştür. Çıkan haberler konusunda bilgi sahibi olunması için ve gereken refleksin gösterilmesi için anlık iletileşme programları üzerinden muhataplarından birine bu haberi göndermeye çalışılırken yeniden Kızılay ailesine ilişkin bir diğer kümeye göndermiş bulunmaktayım.”

Efendioğlu bu açıklamasına karşılık sorusunda ısrarlı:

“Kamuoyunun merak içinde olduğu bir hususu buradan bir defa daha soruyorum. Kızılay Genel Merkez Yönetim Kurulu ve Kontrol Konseyi olarak Kızılay’a bağlı şirketlerden Hakkı Huzur fiyatı alıyor musunuz? Alıyorsanız fiyatı nedir?”

Akçakın’ın paylaşımı ise itiraf niteliğinde:

“2022 Ekim ayında gelen teklif üzerine şahsımın Genç Kızılay Manisa Vilayet Başkanlığı mülakat, Genel Başkan, Teşkilat Başkanı ile görüşmeler neticesinde atama süreci başlayıp 25 Kasım 2022 cuma günü Genç Kızılay Genel Merkez Teşkilat Başkanlığı tarafından bana iletilen mazbata doğrultusunda atama sürecim tamamlanmıştı.”

Akçakın yakın süreçte çıkan haberlerden “Genç Kızılay Genel Merkezi’nin Kerem Kınık’ın oğlu Jr. Kınık’ın buyruğunda olduğunu” öğrendiğini belirterek; “Kızılay hakkında gündeme gelen yolsuzlukları ve şaibeleri sorgulamamdan korktuğunuz için mi vazife yapmamı engellediniz?” sorusunu sormayı da ihmal etmiyor.

Yukarıda kelamını ettiğim “insaniyetperverlik” kavramı Türk Kızılay Derneği Manisa Vilayet Merkez Yönetimi’nin Efendioğlu’nun argümanlarına verdiği cevapta geçiyor:

“155 yıldır olduğu üzere insaniyetperverlik ruhuyla birbirlerine kenetlenmiş bir biçimde insan onurunu korumak ve insan ıstırabını dindirmek için çalışmalarına genel merkezimizin rehberliğinde aralıksız devam etmektedirler.”

Deprem bölgesine satılan çadırları dünyaya pazarlayan Kızılay Yatırım Holding Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO’su İlyas Haşim Çakmak ise yorganın altına girmiş üzere görünmez olmayı seçiyor.

11 kenti yıkan 6 Şubat zelzelesinde ortaya çıkan çadır satışları skandalıyla birlikte, 2018’den bu yana Kızılay’dan “yöneticilere sağlanan fayda” ismi altında toplam 35 milyon 884 bin 923 TL huzur hakkı ödendiği de yazıldı, çizildi…

Türk Kızılay 2005-2011 dönemi Başkanı Tekin Küçükali’ye “huzur hakkı” yahut “maaş” ismi altında bir ödenekleri olup, olmadığını sorduğumda aldığım şu cevabı, 14 Mart tarihli yazımda paylaşmıştım:

“Benim dönemimde Kızılay’da 4 bin 500 kişi çalışıyordu. Yakınlarını doldurdukları Kızılay’da çalışan sayısını 14 bine (2021 Kızılay Faaliyet raporuna nazaran çalışan sayısı 12 bin 129) çıkardılar. Kerem Kınık’ın yıllık geliri 306 bin lira. Kızılay Yatırım Holding ve 11 iştirakinde toplam 82 kişinin yıllık geliri 25 milyon lira.”

Kızılay etrafından bir diğer argüman dolaşıyor: Zelzele bölgesinde sivil toplum platformu AHBAP’a 46 milyon liraya satılan 2050 çadır için ortacılar da 2 milyon lira komite almış.

KIZILAY YATIRIM HOLDİNG NE OLACAK?

Deprem bölgesinde sivil dayanışma ve yardım derneklerine çadır ve konserve satışları ile kamuoyunda oluşan reaksiyonları üzerine çeken Türk Kızılay Lideri Dr. Kerem Kınık bu sefil durumu, “Hem milletlerarası afetlere takviye verebilecek, hem BM’ye hem de Sağlık Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı’na çadırlar üretip satıyoruz ki finansal sürdürülebilirliği ve kapasitenin korunabilirliği mümkün olsun” sözleri ile savunmuştu.

Kınık’ın açıklaması bilmediğimiz bir durumu aydınlatmıyor.

Türk Kızılay motamot Kınık’ın vurguladığı gayeler doğrultusunda 2018 yılında “karlılık” odaklı bir yapılanmaya gitmiş ve bu doğrultuda tüm “gelir üreten” varlıklarını Kızılay Yatırım Holding şirketine bağlamıştı.

Türkiye’de “kan bağışının” yanı sıra, toplanan bağışlarla “36.5 milyon yoksula” maddi yardım yaparken, “mültecilere” de “Kızılay Kart” dağıtımı sürdürmüştü.

Hayır kurumu Kızılay, Afrika’dan Orta Asya coğrafyasına açılırken AKP’nin dış siyaset aparatı yapıldı.

27 Mart’ta toplanan TBMM Zelzele Araştırma Komisyonu’nda Kızılay övgüsünü lisana getiren AKP Osmaniye Milletvekili Mücahit Durmuşoğlu’nun sözleri bu izlenimimi güçlendiriyor.

“Kızılay tüm dünyada. Endonezya’da bir tsunami oldu -2004’tü galiba – daha sonra Türkiye elini oraya uzattı, biz oraya gittik. Köyler kuruldu, hem de TOKİ marifetiyle Sri Lanka’da, Endonezya’da… Oraya gittiğimizde Kızılay bayraklarıyla karşıladılar Banda Aceh’deki beşerler bizleri. Kendi kurumumuza sahip çıkalım, yıpratmayalım.”

Komisyonda “iyi yönetişim” talep etmekle, “kuruma karşı olmak” ortasındaki farkı anlatacak bir uzmana muhtaçlık varmış…

Başkent Gaz’ın Kızılay’a yaptığı kaideli 8 milyon dolar bağışın 7 milyon 925 bin dolarının Ensar Vakfı’na aktarılmasıyla ilgi de Komisyon’a bilgi veren Kınık’ın şu açıklaması dikkate alınmalı:

“Bu ismi geçen kamu faydasına haiz bir vakıfla ortak yapılmak üzere. Zira bağışçı onun nasıl harcandığının denetimini bize yaptırmak istemektedir fakat bu çok limitlidir, şimdiye kadar yaklaşık 28 sefer olmuştur ve binde 5’tir.”

Kızılay’ı öbür vakıflara bağış aktarmada köprü olarak kullanan 28 kişi ya da kurumu da öğrenebilir miyiz?

Yine tıpkı Komisyon’da Kınık’ın “başarılarını” soran milletvekillerine verdiği “Kızılay’ın kârlılığı benden evvelki periyoda nazaran 66 kat, cirosu 25 kat artmıştır” cevabını okuyunca, “kamu hizmetlerini piyasalaştırmakta” bir dünya markası haline gelen AKP’den ödül mü bekliyor diye sorasım geliyor…

Küçükali, 16 Mart’ta, eski Kızılay Şube Liderleri ile Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu

14 Mayıs seçimlerini ister Kılıçdaroğlu, ister Cumhur İttifakı Adayı Recep Tayyip Erdoğan kazansın Kınık bu karlılık performansıyla “işsiz” kalmayacağını düşünüyor olabilir.

ŞUBELERİN DE KARNESİ ZAYIF!

Türk Kızılay, pandemi ve sarsıntı öncesi 2020 yılında yapılan değerlendirmeye nazaran etkin toplam 260 şubesinin ortalama muvaffakiyet puanını 41.80 olarak açıklanmıştı.

100 puan üzerinden verilen nota bakılırsa şubelerin durumu pek parlak gözükmüyor. İstisnalar var tabi; örneğin Adana Şubesi 88.77 puanla birinci sırada.

Başarı puanı yükselen 182 Kızılay şubesinin perfonsında yüzde 21’lik artış gerçekleşmiş.

Listede birinci sırada olan Adana’yı, Konya (2şube), Giresun, Malatya, Diyarbakır, Karaman, İstanbul (2 şube) ve Bursa izliyor.

Şubeleri bu kadar başarısız olan bir Kızılay’ın “karlılığı” ile övünmesi insaniyetperverlik olmasa gerek…