İster Ay’a inişin hiç gerçekleşmediği tarafındaki yanlış fikir olsun, ister Covid aşılarının mikroçip içerdiği istikametindeki argüman olsun, bazen tehlikeli sonuçlar doğuran epeyce fazla komplo teorisi mevcut.
Araştırmacılar, bu inançların yapay zeka ile yapılan sohbetle değiştirilebileceğini keşfetti.
Bulgular, bir kişi bir komplo teorisine inandığında ispat ve argümanların pek işe yaramayacağı tarafındaki görüşe temelden meydan okuyor.
KARŞI ARGÜMANLAR SUNAN YAPAY ZEKA
Araştırmacılar, bu yaklaşımın kritik düşünmeyi teşvik eden ve şahsa özel, olguya dayalı karşı argümanlar sağlayan konuşmalar üretmek için çok çeşitli bilgilerden yararlanabilen bir yapay zeka sistemine dayandığını aktardı.
Yapay zeka, kişinin neye inandığını evvelden biliyor ve bu sayede ikna sürecini, kişinin kesin inanç sistemine nazaran ayarlayabiliyor.
KOMPLO TEORİSİ DENEYİ
Uzmanlar, komplo teorilerine inanan 2 bin 190 iştirakçinin katıldığı bir dizi deney gerçekleştirdi.
Deneyler biraz farklılık gösterse de, tüm iştirakçilerden inandıkları muhakkak bir komplo teorisini ve bunu desteklediğini düşündükleri delilleri tanımlamaları istendi. Bu daha sonra “DebunkBot” isimli bir yapay zeka sistemine aktarıldı.
Katılımcılardan ayrıyeten komplo teorisinin ne kadar gerçek olduğunu 100 puan üzerinden değerlendirmeleri istendi.
Katılımcılar, komplo teorileri yahut komplo olmayan bir husus hakkında AI sistemiyle bilerek üç turlu ileri geri bir konuşma yaptılar. Daha sonra, iştirakçiler bir kere daha komplo teorilerinin ne kadar yanlışsız olduğunu düşündüklerini derecelendirdiler.
TEORİLERE İNANÇ YÜZDE 20 DÜŞTÜ
Sonuçlar, komplo dışı hususları tartışanların “gerçek” derecelendirmelerini sadece biraz düşürdüğünü ortaya koydu.
Ancak, komplo teorilerini yapay zeka ile tartışanlar, bunun hakikat olduğuna olan inançlarında ortalama yüzde 20’lik bir düşüş gösterdi.
Ekip, yaklaşımın neredeyse her türlü komplo teorisi için işe yaradığını, lakin gerçek olanlar için işe yaramadığını söyledi.
Uzmanlara nazaran insanların gerçek dünyada istekli olarak bu türlü bir yapay zekayla etkileşime girip girmeyecekleri ise belirsizliğini koruyor.