AKP’nin son 20 yıldaki iktisat siyasetleri nedeniyle, bir vakitler kendi kendine yetebilen Türkiye tarımda dışa bağımlı hale geldi. Üretim azalırken, ithalat her yıl katlanarak arttı. Geçen yıl Rusya-Ukrayna savaşı nedeni ile başta tahıl ve yağlı tohumlar olmak üzere ana besin eserlerinde büyük fiyat ve ticaret dalgalanmaları yaşanırken, Türkiye, 2022’nin birinci 11 ayında ithalatını 4’te 1 oranında artırdı. Yüksek besin enflasyonu için muhakkak eserlerde ithalat kapılarının açıldığı belirli eserlerde ise ihracat kapılarının kapatıldığı bir siyaset izlenmiş lakin buna karşın 2022’de 3 haneleri nazaran besin enflasyonu yılı yüzde 77.87’de tamamlamıştı. Türkiye Besin ve İçecek Dernekleri Federasyonu (TGDF) datalarına nazaran, 2022 yılının birinci 11 ayında tarım, besin ve içecek bölümü 22.7 milyar dolar ihracat, 18.6 milyar dolar ithalat gerçekleştirdi.
HUBUBAT VE BAKLİYAT
2022 yılının birinci 11 ayında kesimin dış ticaret fazlası ise bu bilgilerle evvelki yılın birebir devrine kıyasla yüzde 20’ye yakın düşmüş oldu. Bilgilere nazaran, 2022 yılının birinci 11 ayında ihracat, evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 14.7 oranında artarak 22.65 milyar dolara, ithalat yüzde 26.5 artarak 18.62 milyar dolara ulaştı ve ihracattaki artışı katladı. 2022 yılının birinci 11 ayında en çok ithal edilen eserler ise 2.9 milyar dolar ile buğday, 1.9 milyar dolar ile soya fasulyesi ve 1.4 milyar dolar ile ham ayçiçeği yağı oldu. Bu 3 eser, toplam ithalatın yaklaşık yüzde 33.3’ünü yani 3’te 1’ini oluşturdu. 2022 yılının birinci 11 ayında ihracatta öne çıkan eserler ise 1.30 milyar dolar ile un, 1 milyar dolar ile rafine ayçiçeği yağı ve 900 milyon dolar ile makarna oldu.
İthalat savaş dinlemedi
TGDF tarafından hazırlanan rapora nazaran, Türkiye’nin en fazla ithalat yaptığı 2 ülke şu anda birbirleriyle savaşta olan Rusya ve Ukrayna olurken, bu 2 ülkeden yapılan ithalat ise toplam ithalatın yüzde 38’ini oluşturdu. Rusya’nın tek başına tüm ithalattaki hissesi yüzde 23.9 düzeyinde. 2022 yılının birinci 11 ayında Türkiye’nin besin ve içecek alanında en fazla ithalat yaptığı ülke 4 milyar 455 milyon dolar ile Rusya olurken, onu 2 milyar 624 milyon dolar ile Ukrayna izledi. 1.9 milyar dolar ile Brezilya en çok ithalat yapılan üçüncü ülke olurken, 1 milyar dolar ile Malezya ve 870 milyon dolarla ABD de Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı birinci 5 ülke içinde yer aldı.