Merkez Bankası, yıl sonu enflasyon iddiasını yüzde 65.2’ye güncelledi. Pekala bu üst istikametli değişiklik memur ,emekli ve minimum ücretlinin maaşlarını nasıl etkileyecek? İşte ayrıntılar…
MEMUR VE EMEKLİ MAAŞ ARTIRIMI BEKLENTİNİZ NEDİR?
Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Vergi Uzmanı Muhammet Bayram şu tabirleri kullandı:
Temmuz ayı prestijiyle taban ücretliye ikinci bir artırım yapıldı. Olağan kaidelerde senede bir defa yapılan artırım enflasyonist ortam münasebetiyle ikinci defa yapıldı lakin temmuz ayında enflasyon oranı yüzde 42.35 iken yüzde 30’luk bir artış yapıldı. Her ne kadar minimum ücretliye enflasyon kadar artırım yapılması üzere bir şart olmasa dahi enflasyonun süratli bir biçimde yükselmesinden ötürü taban fiyatlı başta olmak üzere sabit dar gelirli ve sabit orta gelirlinin alım gücü bir oldukça düştüğünden en az enflasyon oranı kadar artırım yapılması bekleniyordu.
Asgari ücretlinin aslında sene ortasında yüzde 12.35’lik artırım farkı var. Bununla bir arada sene sonu prestijiyle da açıklanacak enflasyonla birlikte yeniden minimum ücretliye artırım yapılacak. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 65 olarak ortaya çıktı.
‘ASGARİ ÜCRETLİYE YÜZDE 35’LİK FARK DOĞMUŞ OLUYOR’
Ancak Merkez Bankası bir evvelki raporda yüzde 60 olan beklentisini 65’e çıkardı ve yılın bitmesine 3 ay daha var. Şimdi 3 aylık enflasyon oluşmadı. Mevsimsel tesirlerden ve ülkemizin içinde bulunduğu jeopolitik durumdan ötürü enflasyonun beklenenden biraz daha üzerinde gerçekleşmesi mümkün en az yüzde 25 ile yüzde 30’luk bir 6 aylık enflasyon olabileceğini söyleyebiliriz. Burada yüzde 25 enflasyon olsa dahi ki haziranda yüzde 42 düzeyindeydi. Yıl sonunda yüzde 65 olursa yüzde 23’lük ekstra enflasyon farkı oluşuyor. Tabi taban ücretlinin temmuz ayında almadığı 12 puanlık enflasyon farkı eklenirse esasen yüzde 35’lik bir fark doğmuş oluyor.
İŞTE YÜZDE 40 VE 45’LİK ARTIŞ İÇİN MÜMKÜN SENARYOLAR
Bizim kamuoyunda daha evvelden TV kanalları ve yayın organlarında yaptığımız açıklamaya nazaran minimum fiyatın yüzde 35 ile 45 aralığında bir artışa hamile olduğunu söylemiştik. Burada yüzde 40’lık bir artış olursa 7 bin 700 TL düzeyine ulaşıyor. Yüzde 45 olursa 7 bin 975 düzeyine ulaşır.
‘9 BİN 500 İLE 10 BİN LİRA GERÇEKÇİ DEĞİL’
Ancak şu an prestijiyle açlık hududunun 7 bin 300 düzeyinde olduğu düşünülürse 8 bin lira ruhsal sonuna ulaşacağını düşünüyorum. Minimum fiyat için konuşulan 9 bin 500 ile 10 bin liranın gerçekçi olmadığını ve hayatın olağan akışına karşıt olduğunu düşünüyorum. Bunun patron cephesi var. Patronlar bunu sırtlamak zorunda kalacak lakin devletimizin vermiş olduğu sübvansiyonlar ve taban fiyat kadarki kısımdan vergi alınmaması patronlarımıza nefes aldıracaktır.
Ayrıca en büyük sorun patronlar cephesinden tedarikçilerinden minimum fiyata yapılan artırım kadar bir artış görülmesidir. Burada devletimiz gerek Fiyat İstikrar Komitesi ile gerek Hazine ve Maliye Bakanlığı denetçileri ile ve Ticaret Bakanlığı denetçileri ile sıkı bir kontrolün yapılması elzemdir.
‘EMEKLİLERE BİN LİRA SEYYANEN ARTIRIM OLABİLİR’
Memur ve emekliler için ise durum daha farklıdır. Burada emeklilerimiz öncelikle seyyanen artırım alma ihtimali yüksek. Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan daha evvelki uygulamalardan farklı olarak bir düzenleme yapacağından bahsetmişti. Yani emeklilerimize bin liralık seyyanen ödemenin ek olacağını düşünüyorum. Bununla birlikte emeklilerimiz son 6 aylık enflasyon farkını büsbütün alabilecekler.
EMEKLİYE NE KADAR ARTIRIM YAPILACAK?
Merkez Bankası’nın enflasyon beklentisi yüzde 65 düzeyindeydi. Temmuzda gerçekleşen enflasyon 42’ydi. Yüzde 23’lük bir artış kesin olsa da benim iddiam en az 25 ile 30 ortasında olacağı tarafındadır. Devletimizin emeklilere vereceği seyyanen artırım ile birlikte yüzde 30’luk bir artırım ocak ayı içerisinde alacaklardır.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE KADAR OLUR?
En düşük emelli maaşı 3 bin 500 TL’den 4 bin 500 TL’ye yükselir lakin bununla ilgili Türk İş ve Hak İş’in belirtmiş olduğu en düşük emekli maaşı taban fiyata çekilsin talebi var. Bunun da başka bir biçimde değerlendirilebileceğini düşünüyorum.
MEMURLARA NE KADARLIK ARTIRIM BEKLENİYOR?
Memurlar için de durum daha farklı toplu iş kontratına nazaran ocak ayı prestijiyle yüzde 8 artı enflasyon farkı alınacak. Yani enflasyon yüzde 30 civarında netleşirse yüzde 8 artı yüzde 22’lik fark alınacak yani tekrar yüzde 30’luk artış olacak. Buradaki yüzde 8’in mantığı enflasyon oranı bu sayıdan aşağı olsa bile en az 8’lik artış olacağıdır.
En düşük memur maaşı temmuz ayı prestijiyle 9 bin 105 liradır. Şayet yüzde 30’luk artış olursa 11 bin 836 TL’ye geliyor. Yüzde 35’lik artış olursa 12 bin 292 TL’ye geliyor. Yüzde 40’lık artış olursa 12 bin 747 düzeyine geliyor.”