İSTANBUL (İGFA) – Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi (İTFB) Dekanı Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, Moskova’da bir konser salonuna düzenlenen ve onlarca kişinin hayatını kaybettiği saldırıyı kıymetlendirdi.
“RUSYA BU TIP HAREKETLERE MARUZ KALMA KONUSUNDA TECRÜBELİ BİR ÜLKE”
“Moskova saldırısı tüm dünya açısından şok edici olsa da aslında beklenmedik değil.” diyen Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, Rusya’nın kent merkezli ve tahrip gücü yüksek aksiyonlara maruz kalma konusunda tecrübeli bir ülke olduğunu hatırlattı.
“EYLEMLERİN GERİSİ GELEBİLİR…”
Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, “Hem dışarıda hem içeride savaş halindeler. Aksiyon şu an göründüğünden daha komplike ve tahripkar üzere görünüyor. Zincirleme bir aksiyon planı da kelam konusu olabilir. Yani gerisi gelebilir.” dedi.
İhtimaller üzerinde tahlil yapan Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, bu tahlillerini şöyle sıraladı:
“1-ABD ve Batı diplomatik misyonları çok uçlardaki örgütlerin terör aksiyonu planladığına yönelik yakın vakitte bir ihtar almışlar. Yani istihbarat servisleri aksiyon hazırlığını tespit etmiş. Bu hareketi yapanın kimler olduğunun bilindiğini de gösterir.
“ABD İDARESİNİN UKRAYNA’YI PAKA ÇIKARMAYA ÇALIŞMASI DURUMUN KRİTİKLİĞİNİ GÖSTERİYOR”
2-Arka planda Ukrayna’nın olması halinde Hamas saldırısına karşı İsrail’in verdiği reaksiyon gibisi çok sert bir misilleme beklenebilir. Terör hareketleri yansıyı legalleştirme fonksiyonu görürler. İsrail’in legal savunma hakkını tanıyan ABD, Rusya’nın meşruiyetini sorgulamakta zorlanacaktır. Şimdi hiçbir ispat olmadan ve şimdi taziyede bile bulunmadan ABD idaresinin Ukrayna’yı paka çıkarmaya çalışması durumun kritikliğini gösteriyor.
“WAGNER ASKERLERİ DAHİL İHTİMAL DAHİLİNDE…”
3- Putin’in zaferle çıktığı seçimlerden çabucak sonra gerçekleşmesi iç politik durumla ilgili bir hareket olma ihtimalini de masaya sürer. Aksiyoncular çok eğitimli askerler üzere görünüyor; Wagner askerleri dahil ihtimal dahilindedir.
İSLAMCI MİLİTANLARIN TAŞERON OLARAK KULLANILMASI…
4-İdlib’de hareketlenme olması halinde fail olarak DAEŞ’in uzantılarına işaret edileceğini söyleyebiliriz. İslamcı militanları taşeron olarak kullanmak adetten sayılır.
“SAVAŞ UKRAYNA’NIN BATISINA GERÇEK GENİŞLEYEBİLİR…”
5-NATO, Romanya üzerinden Karadeniz’e giriş arıyor. Avrupa’daki en büyük üssünü 2.5 milyar dolar yatırımla Karadeniz’e inşa ediyor. Hareket, Rusya’nın önleyici jeopolitik atağını tetikleyebilir ve savaş Ukrayna’nın batısına hakikat genişleyebilir.
6-Macron’un sert çıkışının akabinde gelen atak Fransa’nın da güç durumda kalmasına yol açabilir.
“İNCE BİR BUZ ÜSTÜNDE YÜRÜNEN BİR PERİYODA GİRDİK…”
7-Terör hareketleri etkiyi değil reaksiyonun oluşumunu maksatlar. Büyük hücumlar da büyük reaksiyon beklentisi yaratır. İnce bir buz üstünde yürünen bir periyoda girdik.”
“SALDIRI DAEŞ/IŞİD KAYNAKLI ÜZERE GÖRÜNÜYOR”
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi (İTFB) Dekanı Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, Moskova saldırısının son bilgilere nazaran DAEŞ/IŞİD kaynaklı üzere göründüğüne vurgu yaparak, ihtimaller tahlilindeki 1-4 ve 7. maddeyi toplu halde kıymetlendirdi.
Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, şöyle devam etti:
1-DAEŞ’in Ortadoğu bölgesi dışında yaptığı milletlerarası ataklar taşeron olarak kullanıldığı/üstlendiği aksiyonlardır. Gerisinde istihbarat servisleri bulunur ve şimdilerde Soğuk Savaş modeline evrilen Doğu-Batı rekabetinde karşılıklı misillemelerin aracıdır. Kendi başına hareket edemez, lojistik dayanak sağlayamaz, varlığını sürdüremez.
“DAEŞ SALDIRISI İSRAİL’E OKSİJEN TÜPÜ TAKABİLİR. ENTERESAN BİR DENKLEM…”
2- Hücumun maksadı Putin’in Netanyahu gibisi şuursuz ve orantısız bir reaksiyona yönelmesi ve Rusya’nın Ortadoğu cephesinin tekrar hareketlendirilmesi olabilir. Ukrayna cephesinde İsrail’in Gazze saldırısından bu yana görünmez hale gelen ve ilerleme tarafına giren Rusya tesiri İkinci Cephenin yine açılışıyla durdurulmak istenmiş olabilir. Suriye’deki görece durağanlaşan durum etkin hale getirilerek, İsrail’in tekrar Batı’nın gereksinim duyduğu bir müttefike dönüştürülmesi, Rus tehlikesinin hatırlatılması ve Gazze’nin Batı kamuoyunda ikinci plana düşmesi hedeflenmiş olabilir. Hamas saldırısı, akabinde gelen reaksiyonla Rusya’ya nefes alma fırsatı tanımıştı, artık de DAEŞ saldırısı İsrail’e oksijen tüpü takabilir. Farklı bir denklem.
“PUTİN İNTİKAM ALMA KONUSUNDA ‘YEMEĞİ SOĞUK YİYEN’ BİRİ…”
3- Putin’in itidalli bir siyasetçi olduğu düşünülürse, misillemenin bir vakitte tekrar DAEŞ üzerinden Batı başşehirlerinde, kanımca öncelikli Fransa toprakları maksatlı gerçekleşmesi ihtimali bulunuyor. Macron, son açıklamasıyla ülkesini cephenin ön saflarına sürmüştü aslında. Suriye’nin yine hareketlenmesi Putin’in işine gelmeyebilir. Putin’in intikam alma konusunda “yemeği soğuk yiyen” biri olduğunu hatırlatalım.
“İŞİN UCU TEKRAR BİZE (TÜRKİYE’YE) DOKUNABİLİR”
4- “İslamcı terör” fikrinin kitlesel hafızada canlı tutulması Batı kamuoyunun konsolidasyonu ve ABD liderliğinin kabulü için en bedelli araçtır. Bu bilişsel yönelim İsrail açısından da elzemdir. DAEŞ deyince onu besleyen, büyüten ve canlı tutan aklın Türkiye’ye yönelik terörü de tekrar DAEŞ üzerinden (hem İslamcı terörün kendisi hem de onun karşısına yerleştirdiği Batı için de çaba eden Kürt savaşçılar antitezi) beslediğini de hatırlatalım. Yani Putin’in reaksiyonuna bağlı olarak işin ucu yeniden bize dokunabilir.”