Temiz Hava Hakkı Platformu: Ailelerin yüzde 87’si hava kirliliğinden kaygılı

17 Kasım Dünya Akciğer Kanseri Farkındalık Gününde Pak Hava Hakkı Platformu ve Yaşama Dair Vakıf (YADA) işbirliği ile gerçekleştirilen “Türkiye’de Hava Kirliliği Algısı” araştırmasının sonuçları açıklandı. Araştırmanın bulgularına nazaran, Türkiye’de çocuğu olan insanların yüzde 87,4’ü kirli hava sebebiyle çocuklarının hasta olacağı konusunda telaş duyuyor.

Türkiye genelinde 1500 bireyle gerçekleştirilen yüz yüze anket çalışması ve derinlemesine görüşmeler ile Türkiye toplumunun hava kirliliği algısı araştırıldı. Ortaya çıkan bulgular toplumun hava kirliliğini en kıymetli etraf problemlerinden biri olarak nitelendirdiğini gösteriyor. Hava kirliliğinin nedenleri ve sonuçları konusunda da toplumsal farkındalık hayli yüksek.

Toplumun dörtte üçü hava kirliliğini ölümcül buluyor

Türkiye toplumunun yüzde 60,4’ü son 10 yılda hava kirliliğinin arttığını düşünüyor. Hava kirliliğini en çok hisseden bölgeler ise Doğu Marmara ve Batı Karadeniz.

Ailelerin yüzde 87,4’ü çocuklarının hava kirliliği yüzünden sıhhat meseleleri yaşamasından korkulu. Türkiye’de her dört şahıstan biri ailelerinde ve etraflarında kirli hava sebebiyle hastalığa yakalanan biri olduğunu belirtiyor. Hastalığa yakalanan her üç bireyden birinin ise hayatını kaybettiği beyan edilmiş. Toplumun yüzde 73,8’i hava kirliliğinin sonucunun mevt olabileceğinin farkında.

Çocuklar hava kirliliğine daha az dayanıklı

Temiz Hava Hakkı Platformu Yürütme Şurası üyesi, nöroloji ve çocuk nörolojisi uzmanı Doç. Dr. Semih Ayta, Hava Kirliliği Algı Araştırması’nın bulgularını şöyle yorumladı: “Türkiye’nin iktisat dışındaki en değerli meseleleri nedir?” sorusunun yanıtları ortasına hava kirliliğinin dördüncü sıradan girdiğini görüyoruz. Bu bize hava kirliliğinin toplumun gündeminde olduğunu gösteriyor.

Ebeveynler çocukları için telaş etmekte çok haklı. Maalesef çocuklar hava kirliliğine yetişkinlere nazaran çok daha az sağlamlar. Araştırmadan da görüyoruz ki, hava kirliliğine bağlı olarak astım, KOAH, bronşiolit ve bronşit üzere teneffüs hastalıklarının çocuklarda çok sık görüldüğü toplum tarafından da biliniyor. Ayrıyeten hava kirliliği; bebeklerde düşük doğum yüküne, ani bebek vefatı sendromuna yol açabiliyor. Bugüne kadar üstünde pek durulmayan bir diğer kıymetli risk alanı daha var: Hava kirliliği çocukların beyin ve hudut sistemi gelişimini de olumsuz istikamette etkiliyor. Otizm ve zeka geriliği üzere sıkıntıların ortaya çıkmasını kolaylaştırabiliyor. Çocuklarımızın sıhhati için hava kirliliği konusunu acil ve değerli bir toplumsal sorun olarak ele almamız gerekiyor.”

Hava kirliliğinin sebebi sanayi, sonucu teneffüs hastalıkları

Hava kirliliğine neden olan dallar sorulduğunda toplumun yüzde 37,7’si endüstriyi işaret ederken, yüzde 21’i madenciliği sorumlu tutuyor. Ulaşımı sorunun nedeni olarak görenlerin oranı ise yüzde 15,1. Hava kirliliğinin sonuçlarına bakıldığında ise, KOAH ve astım başta olmak üzere akciğer hastalıkları öne çıkıyor.

Temiz Hava Hakkı Platformu’nun bir diğer yürütme heyeti üyesi, halk sıhhati uzmanı Prof. Dr. Gamze Varol 16 Kasım’ın Dünya KOAH Günü, 17 Kasım’ın Dünya Akciğer Kanseri Farkındalık Günü olduğunu hatırlatarak şöyle dedi:

“Algı araştırmasından anlaşılacağı üzere toplumun hava kirliliğinin sıhhat tesirlerine dair farkındalık seviyesi epeyce yüksek. Kısaca KOAH olarak isimlendirilen kronik obstrüktif (tıkayıcı) akciğer hastalığının da, akciğer kanserinin de ana nedenlerinden biri hava kirliliğine maruz kalmak. Öte yandan, Türkiye’de tüm mevt nedenleri ortasında akciğer kanseri üçüncü, KOAH dördüncü sırada yer alıyor. Halkımız da bu iki ölümcül hastalığın kirli havayla olan ilgisinin farkında. Tahlil için, etraf ve sıhhat siyasetlerini birlikte düşünmeliyiz.”

Toplumun yüzde 86’sı hava kalitesini merak ediyor

Toplumun yüzde 86,2’si yaşadığı kentteki hava kalitesini merak ediyor; halbuki insanların neredeyse tamamı (yüzde 97,3) hava kalitesi hakkında bilgiye kolay ulaşamadığını belirtiyor. Yüzde 95’i ise hava kirliliği ile ilgili nereye, nasıl başvuracağını bilmiyor. Gelecekte hava kalitesinin daha uyguna gidebileceğini düşünenlerin oranı ise yalnızca yüzde 16.

Toplumun yüzde 64,6’sı da hava kirliliğinin önlenmesi konusundaki kanunların yetersiz olduğunu düşünüyor. Bununla birlikte, yüzde 82,1’i hava kirliliğinin azaltılmasına yönelik çalışma yapan bir siyasi parti de olmadığını söylüyor. Hava kirliliği konusunda toplumun yarısından fazlası en çok özel bölümün (yüzde 54,7), vatandaşların (yüzde 54,9) ve ilgili bakanlıkların (yüzde 52,9) hissesi olduğunu düşünüyor.