Ardıl Batmaz
DİYARBAKIR – TMMOB Amed Vilayet Uyum Şurası (İKK) Kentsel Dönüşüm Kurulu, Maraş merkezli sarsıntıların akabinde gündeme gelen ‘Kentsel Dönüşüm’ ve ‘Rantsal Dönüşüm’ tartışmalarına ait Harita Mühendisleri Odası’nda basın açıklaması yaptı. Açıklamayı okuyan Diyarbakır Kent Muhafaza ve Dayanışma Platformundan Doğan Hatun, “Diyarbakır’da belirlenen kentsel dönüşüm alanlarına ait yapılan planlama çalışmaları tarafımızca incelenmiş olup bu planlamaların imar kanunuyla çeliştiği, halkı yerinden eden ve afetlere sağlam olmayan planlar (yer seçim kararları, sıhhatsiz yapılaşma modelleri-kamusal alanların yetersizliği, yolların durumu ve yüksek katlı yapılar gibi) olduğu tespiti yapılmıştır” dedi.
‘YAŞADIĞIMIZ ACILARIN RANTSAL YAKLAŞIMLAR SEBEBİYLE OLDUĞUNU HEPİMİZ GÖRÜYORUZ’
Yıkımların olduğu yahut ağır hasarlı olarak tespit edilen bölgelerdeki yapıların birçoklarının, mimarlık – mühendislik hizmeti almamış ya da bu hizmeti alsa dahi kâfi ölçüde kontrolü yapılmamış alanlardan oluştuğunu belirten Hatun, “Bu bölgeler imarlı yahut imarsız, paylı ya da müstakil parsellerden oluşan ruhsatsız/ruhsatlı ya da ruhsata alışılmamış yapılardan oluşan bölgelerdir. Bugün yaşadığımız acıların da plansız, çok istikametli tesirlerin düşünülmeden teknikten ve bilimsellikten uzak, rantsal yaklaşımlar sebebiyle olduğunu hepimiz görüyoruz” diye konuştu.
“Kentsel Dönüşüm kararlarının günlük hesaplarla alındığı ve siyasi süreçlere kurban edildiğini görüyoruz” diyen Hatun, Bağlar ilçesi Kaynartepe mahallesi ve Kayapınar İlçesi Peyas mahallesindeki kentsel dönüşümü de bu sebeple yargıya taşıdıklarını belirtti. Hatun, “Uygulanmak istenilen planlar, mevcut kanunlara ters olduğu için iptal edilmiş ve mahkeme yürütmenin durdurulmasına ait karar vermiştir. Bizler, sıhhatsiz yapı stok alanlarının, yüksek risk taşıyan yerleşim alanlarının, standardı düşük ve niteliksiz alanların dönüşmesi konusunda tekraren açıklama yapmış kurumlarız. Lakin belirlenecek olan kentsel dönüşüm modelinde uygulamaların planlı bir biçimde ve dönüşümün ticari korkularla değil insan odaklı bir dönüşüm modeliyle yapılması gerektiğini bilhassa vurguluyoruz. Kentimizde örneği bulunan kentsel dönüşüm alanı Suriçi bölgesinde vatandaşın sonraki süreçlerde yaşadığı mağduriyetler ve alanın büsbütün ticarileşmesi herkes için en acı ve en çarpıcı örnektir. Tekrar Ben u Sen ve Fiskaya’da yaşananlar halkın sokaklarda yazgısına terk edilerek perişan halde bırakılması da bu aksiliklere birer örnektir” sözlerini kullandı.
‘MESLEK ODALARIMIZI AMAÇ ALAN BİRTAKIM YANDAŞ VE MAAŞLI İFTİRACILARA AŞAĞIDAKİ KARŞILIKLARI VERMEK İSTERİZ’
Kentsel dönüşüm alanlarında yapılacak olan çalışmaların bilim ve teknikten yana, halkı yerinden etmeyecek formda bütünlüklü olarak ele alınması gerektiğini vurgulayan Hatun, “Dönüşüm sonrası kişisel tercihi olmadıkça, geçim zahmeti yaşaması; elektrik, su, doğalgaz, kapıcı fiyatı, güvenlik fiyatı, asansör bakımı üzere gelirine oranla aidat üzere harcamaları karşılayamayacağı sebebiyle zarurî olarak bu alanlardan taşınmasına sebep olacak uygulamaları da yanlışsız bulmuyoruz. Bu insanlara mecburî masraflarının karşılanmadığı, çalışabilecekleri iş imkanlarının sunulmadığı, toplumsal devlet olma prensibi gereği fiyatsız konut sunulmadığı yahut ödeme seçeneklerinin altında ezilmeyecek metotların oluşturulmadığı seçenekleri de kabul etmiyoruz” diye konuştu.
‘BİRİLERİ KASALARINI DOLDURACAK DİYE BİZLER HALKIMIZI VEFATA, EVSİZLİĞE, AÇLIĞA MAHKÛM ETMEYECEĞİZ’
Deprem sonrası TMMOB’ye bağlı meslek odalarının amaç alınmasıyla ilgili de açıklamalarda bulunan Hatun, “Siyasi iktidar ve atanmışların yaptığı, her vakit olduğu üzere kamu faydası değil yandaşa rant oluşturmaktır” dedi. “İlçeye adımını dahi atmamış, sokaklarını gezmemiş olup mevzuyu manipüle eden ve yaşadığımız kayıpların sorumluları siyasi iktidar, temsilcileri, kayyımları ve koltuk işgal eden yandaşları olmasına rağmen vebali diğerlerine yüklemeleri için görevlendirilen maaşlı bireylerden de hukuk yolu ile hesap soracağız” diyen Hatun, kelamlarına şöyle devam etti:
“Kentsel Dönüşümde bizleri suçlayanlar, bankamatik kartlarının ellerinden alınacağından korkmuyor ise ve hamasetleri varsa sözcülük yaptıkları siyasi iktidardan, kentsel dönüşüm maksadıyla İmar aflarından ve zelzele fonundan topladıkları milyarlarca lirayı nerelere harcadığını da sorsun. Soracaklar ise örneğin Lice Devlet Hastanesinde olduğu üzere Kamu Hastaneleri Birliği tarafından hazırlatılan raporda zelzeleye sağlam olmadığı belirtilmiş ve riskli olduğu raporlanmış olmasına karşın 6 yıldır neden güçlendirilmediğini de sorsun. Bizler sizin ve sözcülüğünü yaptığınız iktidarınız üzere savundukları bedelleri periyoda nazaran değiştirenlerden ve satanlardan değiliz. Bilimsel bir desteği olmayan, zerre kadar toplum faydasına katkısı olmayan, yalnızca yandaşlara rant sağlamak için kurgulanan bu kentsel dönüşüm modeline tekrar karşıyız. İmar affı, imar barışı üzere bilimden, teknikten uzak yasal düzenlemelerle tabiat olayları afetlere dönüştürüldü, binalar insanlara mezar edildi. Kent merkezinde yüksek kıymetli kamu yerleri olmasına karşın para için orman ve mera alanları talan edilmek üzere çıkarılan kararnameler üzere bu üslup bütün uygulamalara da karşıyız. Diyarbakır’daki kentsel dönüşüm alanlarının bugüne kadar yapılmamış olsa dahi artık afete karşı sağlam kent modelleriyle yapılması gerektiğini ve insanları yerinden etmeyen kentsel dönüşüm siyasetlerinin gerekliliğini vurguluyoruz. Meslek örgütleri olarak bizler kentsel dönüşüm projeleriyle; yeni, kentten uzak ve kopuk alanlar oluşturulmadan bölge insanını yerinden etmeyen ve bölgesel bazda iş imkanı sağlayabilecek, afetlere karşı dirençli bir dönüşüm modelini savunuyoruz. Birileri kasalarını dolduracak diye bizler halkımızı mevte, evsizliğe, açlığa mahkum etmeyeceğiz. Halkımız ve meslektaşlarımız için gayret ettiğimizden ve etmeye devam edeceğimizden kimsenin kuşkusu olmasın. Kirlenmiş, çürümüş sistemi yerle bir etmek için halkımızı dayanışmayı büyütmeye ve yaşanılabilir adil, eşit bir geleceği birlikte kurmak üzere sesimize ses katmaya çağırıyoruz.”