Çetin kış koşulları nedeniyle evvelki yıllarda ocak ayında okulların tatil edildiği, onlarca kırsal mahalle yolunun kapandığı, takımların metrelerce karla çaba ettiği Van’da, bu yıl hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesiyle yazdan kalma günler yaşandı. Van’ın en çok kar alan ilçelerinden Bahçesaray’da geçmişte kar kalınlığının iş makinelerinin uzunluğunu aştığı 3 bin rakımlı Karabet Geçidi’nde de kar kalınlığı en düşük düzeyde kaldı. Geçen yıl ağır kar nedeniyle hayvanların ahırlardan çıkarılamadığı, besicilerin biriktirdikleri otu kızaklarla taşıdığı kırsal bölgelerde, bu yıl çobanların meralarda hayvanları otlatmaya devam etmesi dikkati çekti.
“ÇEKİLMEYE TANIKLIK EDİYORUZ”
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Coğrafya Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, “Belki beşerler için güzel görünebilir ancak maalesef uzun vadede karşımıza kullanma suyu, içme suyu, daha sonra kuraklık sorunu olarak çıkacak. Türkiye’de kış aylarında yağışın düştüğünü biliyoruz. Ocak ayındayız şimdi gerçek manada yağışı alamadık. Bundan sonraki aylarda durumun tıpkı olacağına dönük hiçbir bulgu yok. Umarım önümüzdeki aylarda yağış düşer, şayet düşmezse havzanın ekosistemi büyük ölçüde etkilenecek. Akarsuların büyük ölçüde kuruması, küçük göllerin büsbütün kuruması, büyük göllerin de alan kaybetmesine yol açacak. Van Gölü kıyılarında çekilmeye tanıklık ediyoruz” dedi.
Alaeddinoğlu, kelamlarına şöyle devam etti: “Şimdi gerçekleşmeyen o yağışlar önümüzdeki yılları da etkileyecek. Aslında sürecin evrildiğini biliyoruz. Hava sıcaklığı artacak buharlaşma da ona nazaran artacak. Biz tanıklık etmedik lakin geçmişte yaşanan salınımlar var. Kuraklık yaşanmış bir mühlet sonra yağış olmuş. Bugün içinde olduğumuz durum farklı, artık salınım değil. Bu, global ısınmanın beraberinde getirdiği ve artık birkaç yılı içeren değil bundan sonra tablonun daha aksiye gerçek evrileceği bir süreç olacak. Bugün düşmeyen kar, aslında önümüzdeki yıllarda gereksinim duyacağımız içme ya da kullanma suyunun azalması manasına geliyor. Şu anki durum alışageldiğimiz bir durum değil, yerde muhakkak bir ölçüde kar olması gerekiyor. Havalar ısındıkça yağış kar biçiminde düşmez. Hava sıcaklığı düşmediği sürece kar gerçekleşmeyecek, kar yağmadıkça yerde kalmayacak, hasebiyle toprağa sızmayacak.”
“VERİMLİ OLMAYACAK”
Güneşin artık Kuzey Yarımküre’ye döndüğünü, bundan sonra daha düzgün hava kurallarıyla karşılaşacaklarını anlatan Alaeddinoğlu, bunun da karın yağmasının ve yerde kalmasının kısıtlanması manasına geldiğini lisana getirdi.
Hava olaylarının aşikâr olmadığını, kestirimlerin ötesinde durumlarla karşılaşılabileceğini belirten Alaedinoğlu, “Seller, taşkınlar, çok sıcaklar ve çok soğuklar da yaşayabiliriz. Kar yağışı bundan sonra düşse de geçmişte olduğu üzere verimli olmayacak. Yağan karın yerde kalma mühleti azalacak bu da toprağa sızmasının azalmasına neden olacak” diye konuştu.
“HAYATIMDA BİRİNCİ KEZ KAR OLMADIĞINI GÖRÜYORUM”
Bahçesaraylı Zahir Toktaş ise “Daha evvel Karabet bölgesinde 4 metre kar olurdu, yollar kapanırdı. Artık görüldüğü üzere yollar açık ve çok az kar var” tabirini kullandı.
Minibüs sürücüsü Doğan Özhan da “Hayatımda birinci kere bu ayda yolda kar olmadığını görüyorum. Evvelki yıllarda Bahçesaray yolu özelikle Karabet Geçidi kapanıyordu. Açık olduğu devirde zincirsiz çıkamazdık buraları. Artık toz kalkıyor” dedi. (AA)